Een man uit Rotterdam krijgt al twee jaar lang ten onrechte parkeerboetes van de gemeente Breda. Dat komt door een schroefje op een kentekenplaat van een auto in de Brabantse stad. Volgens de man kreeg hij de eerste boete uit Breda in augustus 2022, toen hij op vakantie was. Hij ging ervan uit dat iemand zijn auto had geleend en in Breda was geweest. Dat bleek echter niet het geval. Na onderzoek bij de gemeente bleek een andere auto op de scanfoto te staan; zijn parkeerboete werd ingetrokken. Daarna bleven de boetes binnenkomen, tot wel vier per week. Elke keer maakt hij bezwaar en telkens wordt de boete ingetrokken. Dat is nu al bijna vijftig keer gebeurd, schrijft Rijnmond. "Elke keer krijg ik een e-mail dat het een fout is en dat de betrokken auto niet mijn auto is." De gemeente Breda zegt dat de kentekenplaat wordt verwisseld met een andere, die één letter verschilt. "Ik heb een B, en hij of zij heeft een D", aldus de 42-jarige Abdullah. De auto heeft overigens ook een andere kleur en is van een ander merk dan die van de Rotterdammer. Zelf op onderzoek De Rotterdammer besloot zelf nader onderzoek te doen. Hij heeft iemand in Breda gevraagd om een foto te maken van de auto in de straat waar alle parkeerboetes vandaan komen. De boosdoener bleek een schroefje midden in de letter D op de kentekenplaat. "Daardoor leest de scanauto een B", legt hij uit. Van geen kwaad bewust Abdullah vermoedt dat de eigenaar van de auto in Breda daar woont en een parkeervergunning heeft. "Alleen die scanauto denkt elke keer dat er een auto uit Rotterdam-Zuid staat geparkeerd." De gemeente heeft bevestigd dat de terugkerende fout door de schroef moet komen, maar toch blijft de scanauto de auto van Abdullah registreren. "Ik ben het zo zat. Ik moet elke keer weer zorgen dat het goedkomt. Ik ben er zoveel tijd aan kwijt." Andere instanties kunnen niks doen, zegt de man tegen Rijnmond. Een woordvoerder van de gemeente Breda zegt tegen de omroep dat er een aanpassing in het systeem is gedaan, waardoor de Rotterdammer vanaf nu geen parkeerboetes meer zal krijgen.

Het Openbaar Ministerie van België onderzoekt een groepsverkrachting van een meisje van 14 jaar in de stad Kortrijk. De verdachten, tien jongens tussen 11 en 16 jaar, zijn opgepakt en staan onder toezicht van een kinderrechter. De verkrachting gebeurde begin april. Het meisje zou door haar vriend het bos in zijn gelokt. Daar zou ze meermaals door vrienden van de jongen misbruikt zijn. De krant Het Nieuwsblad schrijft dat het vriendje een loverboy was, en dat hij het meisje opzettelijk door zijn vrienden liet misbruiken. Opvallend zijn de jonge leeftijd van de verdachten en de grootte van de groep. "Omdat de daders zo jong zijn, geven we weinig informatie vrij. Ze zijn wel allemaal geïdentificeerd en opgepakt en er zijn maatregelen genomen door de jeugdrechter", aldus een woordvoerder van het Openbaar Ministerie tegen de omroep VRT. "Onze aandacht gaat nu eerst en vooral naar het slachtoffer. Zij krijgt begeleiding om deze gebeurtenissen te kunnen plaatsen." Afschuwelijke feiten De grote groep minderjarigen zou de groepsverkrachting ook gefilmd hebben en gedeeld via Snapchat. De advocaat van een van de verdachten, Kelly de Caluwe, spreekt over afschuwelijke feiten. "Ik heb dit nog nooit in mijn carrière meegemaakt", zegt ze tegen Het Nieuwsblad. "En de verdachten zijn inderdaad heel jong. Niet alleen de jeugdrechter, maar heel de maatschappij moet zich eens afvragen hoe we dergelijke zaken gaan tegengaan."

Zes mensen hebben aangifte gedaan van mishandeling op de kermis in Emmeloord (Flevoland). Twee mensen deden aangifte van vernieling. Dat blijkt uit een brief van burgemeester De Groot aan de gemeenteraad van Noordoostpolder, waar Emmeloord onder valt. Vorige week waren er meerdere dagen op rij ongeregeldheden op de kermis. Jongeren en jongvolwassenen keerden zich tegen kermisexploitanten. Die zijn uitgescholden voor 'zigeuner' en 'kankerjood' en er zijn vernielingen aangericht. Ook werd er met stenen en vuurwerk gegooid. Een groep jongeren hield zich tot diep in de nacht op bij de stand- en slaapplekken van de exploitanten. Daar werd onder andere getoeterd en lawaai gemaakt. Beveiliging opgeschaald Volgens de burgemeester was een ruzie tussen een kermismedewerker en een bezoeker de aanleiding voor de ongeregeldheden. De burgemeester blijkt een noodverordening te hebben opgesteld voor de laatste dag van de kermis, maar die is niet ingezet. Wel werden andere maatregelen genomen: de kermis ging 's avonds uren eerder dicht en de beveiliging werd opgeschaald. Uiteindelijk is één persoon aangehouden. Vrijdagavond is ook een aantal mensen bekeurd. Hoeveel precies, is niet duidelijk. Dat komt doordat de bekeuringen door verschillende politie-eenheden zijn uitgeschreven, schrijft Omroep Flevoland. Ook gingen agenten en boa's bij tien jongeren thuis op bezoek voor een gesprek in het bijzijn van hun ouders. De burgemeester, politie en Openbaar Ministerie onderzoeken nog welke maatregelen ze kunnen nemen tegen jongeren van wie vaststaat dat ze betrokken waren bij de ongeregeldheden. De Groot wil ook nog in gesprek met een lokale welzijnsorganisatie en scholen. Incident Hij noemt de gebeurtenissen rond de kermis "een incident". Er wordt uitgebreid geëvalueerd om herhaling te voorkomen, zegt hij. Daarbij sluit ook de branchevereniging van kermishouders aan.

Het aantal doden als gevolg van zware regen en overstromingen in het zuiden van Brazilië is opgelopen tot 100 mensen, melden lokale autoriteiten. Het dodental zou in de komende dagen nog verder kunnen stijgen, er worden 128 mensen vermist. Door het noodweer zijn er in de deelstaat Rio Grande do Sul meerdere bruggen en gebouwen ingestort. Hele buurten staan onder water en zo'n 163.000 mensen hebben hun huis moeten verlaten. "We zijn alles kwijt", zegt een inwoner tegen persbureau Reuters. "Het is triest om ons huis onder water te zien. Het lijkt het einde van de wereld." Gevaar nog niet geweken Volgens het Braziliaanse centrum voor natuurrampen is het gevaar voor het zuiden van de deelstaat nog niet geweken. Er is wordt de komende dagen nog meer regen verwacht. Dat is waarschijnlijk niet heel veel, maar omdat het water al hoog staat en de grond verzadigd is is de kans op meer overstromingen groot. De Braziliaanse regering heeft benadrukt dat de deelstaat zal worden bijgestaan. Zo wordt er binnenkort financiële steun geboden aan bedrijven, boeren, steden en lokale autoriteiten. "We begrijpen dat Rio Grande do Sul in een lastig financieel parket zit", zegt president Lula. "Ze zullen alles krijgen waar ze recht op hebben."

Hoe moet Oekraïne op korte termijn aan 500.000 nieuwe rekruten komen? De vraag houdt het land al langere tijd bezig. Vandaag heeft het Oekraïense parlement ingestemd met een wet die het mogelijk maakt voor gevangenen om zich te melden voor militaire dienst. Als de wet van kracht wordt kunnen zij kiezen om het leger in te gaan, in ruil voor strafvermindering. Het wetsvoorstel is een teken dat het niet goed gaat met het vinden van rekruten voor het Oekraïense leger. In december werd duidelijk dat de legertop voor dit jaar 500.000 nieuwe militairen nodig heeft. Ze moeten de tekorten in brigades aanvullen en de huidige troepen aflossen, die in veel gevallen al lange tijd aan het vechten zijn zonder verlof. Via rechter Op dit moment is het rekruteren van gevangenen of mensen met een strafblad volgens de Oekraïense wet niet mogelijk. Als president Zelensky de wet ondertekent komt daar verandering in. 'We hebben deze wet nodig omdat we een groot tekort aan militairen hebben', zegt onafhankelijk parlementariër Oleksiy Goncharenko. Hij is mede-initiatiefnemer van de wet. "Gevangenen komen na tussenkomst van een rechter in aanmerking voor de regeling", vertelt hij aan de NOS. "Wie akkoord gaat, dient tot het einde van de oorlog in het leger. Heb je daarna nog een gevangenisstraf openstaan mag je die thuis uitzitten." Voorstanders wijzen op de mogelijkheid tot rehabilitatie van criminelen, maar experts zijn er niet gerust op. "Toen ik las over deze wet gingen bij mij wel alarmbellen af", zegt Yvonne Donders, hoogleraar internationale mensenrechten aan de Universiteit van Amsterdam. Volgens haar sluiten mensenrechtenverdragen het rekruteren van gevangenen niet uit, maar stellen zij hier wel hoge eisen aan. "In de gevangenis is sprake van een machtsverschil, een gevangene zit vaak in een kwetsbare positie, het is dus de vraag hoe vrijwillig deze keuze is. In hoeverre is er voldoende informatie beschikbaar om een goede keuze te maken? De kans dat ze een beslissing nemen gebaseerd op verkeerde informatie is aanwezig. Het woord vrijwillig is dus nogal relatief." Wie wil? Of er onder gevangenen veel animo is, is onduidelijk. In theorie is het mogelijk dat de oorlog nog jaren duurt. Daardoor zou het kunnen dat een gevangene bijvoorbeeld drie jaar moet vechten terwijl zijn gevangenisstraf nog maar een jaar duurt. Maar interesse is er wel, merkten journalisten van Radio Free Europe/Radio Liberty een paar weken geleden. Ze spraken met een gevangene die zo'n deal wel zag zitten. "Als ik een contract kan tekenen in plaats van mijn tijd hier uitzitten, ga ik liever vechten", zegt Andrie, die vast zit voor drugssmokkel. "Hoe ben ik van nut in de gevangenis als ik ook een gevechtseenheid kan dienen?" Wie wel en wie niet? Niet alle gevangen komen in aanmerking voor de regeling. Mensen die veroordeeld zijn voor moord, verkrachting, terrorisme of het in gevaar brengen van de nationale veiligheid zijn uitgesloten. Dat geldt ook voor mensen die zijn veroordeeld voor dronkenschap achter het stuur. Volgens de onderminister van Justitie gaat het potentieel om een groep van zo'n 26.000 gevangenen, ruim de helft van alle gedetineerden. Daarnaast zou een groep van zo'n 50.000 Oekraïners met een strafblad in aanmerking komen voor rekrutering, die zijn nu nog vrijgesteld van mobilisatie. Wagner en het Russische leger De wet doet denken aan Russische praktijken. Anderhalf jaar geleden kwamen de eerste berichten dat Rusland nieuwe rekruten werft in gevangenissen. Bekend zijn de bezoeken van Jevgeni Prigozjin, oud-leider van het Wagner-huurlingenleger. Degenen die tekenden bij Wagner of het leger werden vaak in speciale bataljons naar het front gestuurd. Zo rekruteerde Wagner-leider Prigozjin gevangenen in september 2022: Parlementariër Goncharenko stelt dat we de Oekraïense wet niet met de Russische praktijk is te vergelijken: "Rusland stuurt moordenaars, kannibalen en verkrachters naar het front. Dat is bij ons niet toegestaan. Alleen kleine criminelen komen in aanmerking voor deze regeling." Ook het verschil in toezicht is belangrijk. Onafhankelijke VN-waarnemers hebben toegang tot Oekraïense gevangenissen, maar niet tot die in Rusland. Op die manier kan de vrijwilligheid beter worden gecontroleerd. Wet vs. praktijk Gevangenen naar het front sturen is niet nieuw. Hoogleraar Donders wijst erop dat ook India en sommige Amerikaanse staten gevangenen de optie geven om te dienen in het leger. "Het is niet zo dat dit nergens voorkomt, maar het is moeilijk om te vergelijken. Je moet daarvoor niet alleen naar de letter van de wet kijken, maar ook naar de praktijk. Hoe pakt die uit? Er gaan veel verhalen rond van Russische gevangenen die gerekruteerd zijn met mooie verhalen waarvan de praktijk anders uitpakt." Hoe de gevangenen in het leger zullen dienen is nog niet duidelijk. Volgens Goncharenko is het aan het leger om dat te bepalen, nadat de rechter het verzoek heeft goedgekeurd.

Streamingdienst Netflix heeft een prijsverhoging aangekondigd. In het helpcenter van de dienst is te lezen dat de prijs van een basis-abonnement met een euro wordt verhoogd naar 8,99 per maand. Een standaardabonnement gaat van 11,99 naar 13,99, een premiumabonnement wordt drie euro per maand duurder en komt dan op 18,99 per maand uit. Netflix zegt veel te investeren in nieuwe inhoud en producties en vraagt de abonnees nu om daaraan bij te dragen. De klanten van de streamingdienst worden binnenkort over de prijsverhoging geïnformeerd. De laatste prijsverhoging dateert uit 2021. "Toen streamingdiensten net op de markt kwamen, wilden ze zo snel mogelijk zo veel mogelijk klanten winnen", zegt Jan-Piet Nelissen, mediadeskundige en partner van adviesbureau Deloitte. "Daarom boden ze in het begin goedkope abonnementen aan, met als doel om als ze voldoende klanten hadden binnengehaald de prijzen, en hun winstgevendheid, te verhogen." Inmiddels zijn er steeds meer streamingdiensten bijgekomen en is de groei afgevlakt. "Niet alle streamingdiensten zullen het gaan redden. Daarom moeten ze of hun prijzen verhogen, of gaan samenwerken met een andere partij. Dat zie je op dit moment op de streamingmarkt gebeuren." Zo heeft ook streamingdienst HBO een prijsverhoging aangekondigd die in juni ingaat en zijn Disney+ en Amazon Prime vorig jaar ook weer een paar euro per abonnementsvorm omhoog gegaan. De abonnementsprijs van Apple TV+ is sinds 2019 verdubbeld. Van 4,99 per maand is de streamingdienst via 6,99 in november vorig jaar 9,99 per maand geworden. Viaplay is onlangs een samenwerking begonnen met het televisiekanaal SBS9, waar het een deel van de Formule1-wedstrijden gratis gaat uitzenden. HBO gaat binnenkort samen met Discovery+ op in HBO Max. Staking in Hollywood Nelissen ziet ook dat er de laatste tijd nieuwe abonnementsvormen bijkomen waarmee consumenten de alsmaar verder oplopende kosten kunnen drukken. Zo biedt Sky Showtime sinds vorige maand een goedkoper abonnement met advertenties aan en ook Viaplay wil zo'n abonnement op de markt brengen. "Dat is ook gunstig voor de aanbieder, want zo worden ze én door de consument én door de adverteerder betaald." Een deel van de prijsstijgingen van streamingabonnementen wordt veroorzaakt door stijgende productiekosten, zegt Nelissen. "Zo heeft de staking van acteurs in Hollywood ertoe geleid dat ze meer betaald krijgen voor hun werk en daarmee wordt een serie of film ook duurder om te maken." "Ook is er een concurrentiestrijd bezig tussen het alsmaar toenemende aantal streamingdiensten om de beste producties binnen te halen bij productiebedrijven. Die spinnen daar garen bij en hebben hun prijzen vanwege de grote vraag de afgelopen jaren flink kunnen verhogen." Videoland In Nederland is Netflix nog altijd de grootste aanbieder van streamingdiensten. Maar ook de Nederlandse aanbieder Videoland doet het heel erg goed, en dat is volgens Nelissen bijzonder. "Er zijn maar weinig landen waar een nationale partij zo succesvol is."

De organisatie achter het Eurovisie Songfestival heeft geen spijt van de beslissing om Israël te laten deelnemen aan het evenement. Dat zegt Jean Philip de Tender, mediadirecteur van de European Broadcasting Union, in gesprek met de NOS. Ook na de gebeurtenissen in Gaza, onder meer in Rafah, staat de organisatie nog steeds achter het besluit. Op de songfestival-deelname van Israël is al maanden kritiek; veel mensen vinden het niet gepast dat het land meedoet aan het vrolijke evenement, terwijl Israël tegelijkertijd oorlog voert in Gaza. Deze kritiek komt komende dagen tot een apotheose is de verwachting, wanneer in Malmö grote protesten staan gepland. De politie verwacht tienduizenden mensen. "Tuurlijk delen wij de bezorgdheid over het conflict in het Midden-Oosten", zegt EBU-directeur Jean Philip de Tender. "Maar het Eurovisie Songfestival is een coproductie tussen 37 publieke omroepen. Het is een muziekevenement en geen competitie tussen regeringen en overheden. Het is een competitie tussen publieke omroepen." Volgens hem zou het niet volgens de spelregels zijn om Israël uit te sluiten vanwege de gebeurtenissen in Gaza. "De Israëlische omroep werkt onafhankelijk van de regering en daarmee is aan alle voorwaarden voldaan." Ook de situatie deze week in Rafah en de escalatie van het conflict met Iran vorige maand, veranderen niks aan de beslissing van de EBU, legt De Tender uit. "Indien we de Israëlische omroep deze week alsnog zouden uitsluiten, dan zou dat een politieke beslissing zijn en daar moeten we ver van weg blijven." Dat critici een vergelijking maken met Rusland en Belarus, die in 2022 wel werden uitgesloten na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne, vindt de EBU-directeur niet terecht. Hij stelt dat de beslissing om Belarus uit te sluiten te maken had met het meermaals insturen van een te politiek nummer. "En voor Rusland geldt dat de openbare omroep daar niet onafhankelijk kan werken", aldus De Tender. De organisatie hoopt vooral dat de demonstraties buiten de Malmö Arena vreedzaam verlopen, en bovenal buiten blijven. "Het is belangrijk dat we de shows vrij houden van politiek". Toch lukte dat gisteravond tijdens de eerste halve finale niet helemaal. Al meteen tijdens het openingsoptreden stond oud-deelnemer Eric Saade op het podium met een Palestijnse sjaal om zijn arm. En de Ierse inzending Bambi Thug was van plan een outfit te dragen met daarop symbolen die oproepen tot een staakt-het-vuren. De EBU ontdekte het tijdens de repetities en besloot dat het pak aangepast moest worden. De kritiek op de deelname van Israël slaat ook terug op deelneemster Eden Golan, die al weken bedreigingen ontvangt en haar hotelkamer in Malmö nauwelijks uit mag. Vandaag was ze voor het eerst voor de pers te zien, bij de generale repetitie. En ook Israëlische fans merken de dreiging die rond hun inzending hangt, vertelt fan Guy. Hij heeft besloten in Malmö niet tegen vreemdelingen te zeggen dat hij uit Israël komt, "En ik probeer zo min mogelijk Hebreeuws te praten." Israël heeft alle fans die willen afreizen naar Zweden een reiswaarschuwing gegeven. Tegelijk hoopt de organisatie toch dat het gevoel van dreiging niet zal overheersen als deze editie zondagnacht eindigt. "De basis is en blijft 'United by Music'", zegt EBU-directeur De Tender. "We brengen mensen die divers zijn samen op het podium. We erkennen die diversiteit en we vieren die diversiteit."

Na twee dagen van demonstraties bij de Universiteit van Amsterdam sluiten zich steeds meer organisaties en sympathisanten van buiten de universiteit aan. De organisatie achter het protest is blij met die steun, maar benadrukt dat het "primair en volledig" is georganiseerd door studenten en docenten. Betogers gingen na de ontruiming van het tentenkamp maandagnacht op de Roeterseilandcampus van de UvA gistermiddag opnieuw de straat op. De demonstranten waren vooral studenten en docenten, maar nadat er een nieuw tentenkamp met barricades was verrezen bij de Oudemanhuispoort, een van de hoofdlocaties van de universiteit, sloten zich ook mensen aan van buiten de UvA. Ook op die locatie wordt inmiddels door de mobiele eenheid ontruimd. Mogelijk kwamen de sympathisanten af op de protestactie na oproepen die via sociale media als Instagram worden gedeeld. De oproep via het account Amsterdam Encampment is gedeeld door andere organisaties, zoals de Palestijnse Gemeenschap in Nederland. Nieuwsuur meldde gisteravond dat ook leden van actiegroep Extinction Rebellion deelnemen aan het protest en journalisten van verschillende media zagen hoe "doorgewinterde activisten" zich aansloten en de tot dan toe gammele barricades verstevigden. Vanachter de barricades vertelt een actievoerder wat hem beweegt: De organisatie achter de protesten bevestigt de steun van buiten de universiteit. "Dit protest is primair en volledig georganiseerd door studenten en docenten, en het richt zich ook op de universiteit", benadrukt student Carlos van Eck. Hij is lid van het onderhandelingsteam van demonstrerende studenten en docenten. "Gezien de bedreigende situatie staan we wel toe dat iedereen steun kan betuigen, maar het gaat over de UvA. We voelen ons gesteund door die solidariteit." Hij heeft geen zicht op hoeveel mensen van buiten de universiteit er nu bij de Oudemanhuispoort zijn. Voorzitter Elisa Weehuizen van de studentenvakbond LSVb heeft dat ook niet, maar weet wel dat er ook studenten uit andere steden bij zijn. "Er zijn mensen uit andere studentensteden die bijvoorbeeld eten en drinken komen brengen." De LSVb steunt het protest, omdat het gaat om democratie op de universiteit. "Het zijn studenten die inspraak willen op dit onderwerp, maar ze voelen zich niet gehoord", zegt Weehuizen. "We vinden dat universiteiten meer moeten democratiseren en dit laat weer zien dat dat echt nodig is." Een lid van het onderhandelingsteam van studenten en docenten over de protestactie: Secretaris Henk van den Bosch van de Amsterdamse studentenvakbond ASVA, die toekijkt bij wat zich afspeelt bij de Oudemanhuispoort, sluit zich daarbij aan. "Dit onderwerp speelt al heel lang. Studenten willen inspraak en dat steunen we." Ook hij ziet dat mensen van buiten de universiteit zich onder de betogers mengen, maar hij denkt niet dat de organisatie de controle daardoor verliest. "Er zijn nu mensen binnen de barricade en ook mensen erbuiten die de actie steunen. Natuurlijk zien we dat veel anderen willen helpen. Het onderwerp leeft in de hele samenleving, niet alleen binnen de universiteiten. Maar mijn indruk is dat de organisatoren wel de regie hebben." Onderhandelaar Van Eck benadrukt dat de demonstranten achter de barricades zelf ook het liefst snel een einde zien komen aan de situatie. "Natuurlijk willen wij dit ook niet. Maar we hebben zes maanden geprobeerd dit gesprek te starten en er is steeds afwijzend gereageerd vanuit het college van bestuur. Er dreigt genocide op meer dan een miljoen Palestijnen in Rafah, daarom is het zo belangrijk dat er nu een krachtig signaal komt." De protesterende studenten en docenten bij de UvA hebben drie eisen op tafel gelegd bij het universiteitsbestuur. Die komen neer op volledige transparantie over de samenwerking met Israëlische organisaties en universiteiten, stoppen met investeren in die samenwerking en het verbreken van de banden met die organisaties. De Amerikaans-Nederlandse historicus James Kennedy kijkt intussen van een afstandje toe bij een demonstratie in Utrecht. Het verbaast hem dat de studentenprotesten in de VS niet al eerder zijn overgeslagen naar Nederland. "We zagen sinds oktober natuurlijk al wel demonstraties en protesten tegen de oorlog in Gaza, maar nog niet zo'n protest in Amsterdam, met barricades, met de bedoeling het functioneren van de universiteit te ontregelen. De universiteit wordt zo gedwongen te handelen: of door de eisen van de studenten in te willigen, of door ze eruit te jagen." Dat laatste is in de VS de afgelopen weken veelvuldig gebeurd, maar er zijn wel verschillen, denkt Kennedy. "Daar duurde het vaak dagen voordat er werd opgetreden, maar die ontruiming verliep wel nog ruiger dan we tot nu tot hier zien."

Servië en China hebben een overeenkomst getekend om een 'gezamenlijke toekomst' op te bouwen. Dat maakten de Servische president Aleksandar Vucic en de Chinese president Xi Jinping bekend op een persconferentie in Belgrado. De staatshoofden kondigen aan dat de landen een "dieper, omvangrijker en strategisch partnerschap" aangaan de komende jaren. Ze spraken onder meer af dat de importtarieven op bijna alle Servische goederen naar China binnen vijf jaar worden opgeheven. Ook is er afgesproken dat er meer vliegverbindingen tussen de twee landen zullen komen. China zal de komende drie jaar vijftig Servische wetenschappers uitnodigen om in het land kunstmatige intelligentie te onderzoeken. Vucic zei dat Servië China zal steunen in de Taiwankwestie. "Onze positie met betrekking tot de territoriale integriteit van China is simpel. Taiwan hoort bij China." Verder zei hij dat deze overeenkomst de "hoogst mogelijke vorm van samenwerking tussen twee landen." Het is het eerste Europese land dat zo'n overeenkomst met China heeft gesloten. Warm ontvangst Servië was de tweede stop van Xi bij zijn eerste bezoek aan Europa in vijf jaar. Eerder deze week bezocht hij Frankrijk. In Belgrado werd hij ontvangen in het presidentieel paleis. Duizenden Serviërs waren aanwezig bij de aankomst en zwaaiden met Chinese en Servische vlaggen. Aan het begin van het overleg met Vucic zei Xi dat hij met eigen ogen had gezien "dat het Servische volk de Chinezen beschouwt als hun beste vrienden. Deze vriendschap komt van twee kanten, het heeft veel indruk op me gemaakt." Servië ging al eerder eens een samenwerking met China aan. Zo werd er in 2016 een economische overeenkomst gesloten met het Aziatische land. China heeft sindsdien miljoenen geïnvesteerd in de Servische infrastructuur en mijnbouw. Vorig jaar ondertekenden de landen ook al een handelsovereenkomst. Meer macht in Europa Servië is sinds 2012 kandidaat-lidstaat voor de Europese Unie. De deals met China druisen tegen dat kandidaat-lidmaatschap in. De EU heeft nog niet gereageerd op de nieuwste overeenkomst tussen China en Servië. Naast Servië heeft China ook veel geïnvesteerd in de infrastructuur en industrie van Hongarije. Dat land is ook de volgende stop van Xi in Europa. Critici vrezen dat China via landen als Servië en Hongarije meer invloed in Europa probeert te krijgen.

ING-medewerkers mogen voortaan toch Fries praten tegen klanten. Dat heeft het bedrijf besloten na een gesprek met de provincie, schrijft Omrop Fryslân. Het Friese 'taalverbod' bij de callcentra van het bedrijf werd in februari bekend, nadat tolk Fedde Dijkstra had ontdekt dat een medewerker geen Fries tegen hem mocht praten. "Ik hoorde iemand met een Fries accent, dus ik zei: spreekt u ook Fries? Ze zei: 'Jawel. Maar wij mogen hier alleen Engels of Nederlands spreken met klanten.'" De bank voerde dat beleid, omdat gesprekken worden opgenomen voor trainingsdoeleinden. Dat viel niet in goede aarde bij veel Friezen. Twee leden van de Jong Fryske Mienskap hesen daarna de Friese vlag bij het hoofdkantoor van ING in Amsterdam. Friese studenten en leden van de Friese beweging besloten bij wijze van protestactie afgelopen maandag een uur lang massaal in het Fries te bellen met medewerkers van de bank. Na de actie beloofde de bank om het taalbeleid nogmaals tegen het licht te houden. 'Respect voor de taal' "We hebben geluisterd naar de feedback van onze Friese klanten en begrijpen de reacties. Graag wil ING haar menselijke kant laat zien en respect tonen voor de tweede Rijkstaal in Nederland, het Fries", schrijft de bank vandaag in een statement. "We hebben daarom besloten het mogelijk te maken dat Friese klanten, wanneer zij een Friessprekende medewerker aan de telefoon krijgen, in het Fries te woord kunnen worden gestaan. Dit betekent dat het monitoren van die gesprekken (voor opleidingsdoeleinden) wordt gedaan door collega's die de Friese taal beheersen", aldus de ING. Niet iedereen spreekt Fries De bank benadrukt dat klanten er geen rechten aan kunnen ontlenen. "Het spreken van het Fries is alleen mogelijk wanneer een medewerker de Friese taal ook machtig is." Friessprekende medewerkers van de Rabobank spraken al Fries tegen klanten. Volgens Friese taalinstelling Afûk staan de meeste bedrijven en organisaties positief tegenover de Friese taal.

De politie in Amsterdam is bezig met het beëindigen van de pro-Palestijnse protesten bij gebouwen van de Universiteit van Amsterdam (UvA). Het Binnengasthuisterrein in het centrum van de stad wordt sinds gisteren door demonstranten bezet. Op de Oudezijds Voorburgwal en de Grimburgwal er vlakbij zijn barricades opgeworpen, waardoor ook andere gebouwen van de universiteit niet te gebruiken zijn. Er zijn confrontaties tussen de demonstranten en de mobiele eenheid. Betogers belaagden de politie door brandblussers leeg te spuiten en met voorwerpen te gooien. ME'ers deelden klappen uit aan demonstranten. Een onbekend aantal mensen is aangehouden. De politie gebruikt shovels om een eind te maken aan de barricades. Die zijn gemaakt met onder meer kantoormeubilair, ladders en stenen. Een deel van het materiaal is door agenten in de gracht gegooid. Daar zijn ook politieboten en jetski's te zien. Op het terrein van het universiteitsgebouw waren aan het begin van de avond nog zeker honderd betogers aanwezig. Daarbuiten zijn naar schatting nog een paar honderd demonstranten, die door de ME worden verdreven. Veiligheid omwonenden De ontruiming ging van start nadat de UvA aangifte had gedaan, onder meer omdat er in de gebouwen vernielingen waren aangericht. Ook zou de veiligheid voor omwonenden in het geding zijn. "Bovendien kan het onderwijs in de Oudemanhuispoort niet doorgaan", laat de universiteit weten. Dit zijn de eerste beelden van de ontruiming: De actievoerders willen dat de universiteit de banden verbreekt met Israëlische instellingen die "medeplichtig zijn aan de onderdrukking, apartheid en genocide in Palestina". Aan het eind van de middag werd duidelijk dat ook een tweede gesprek tussen een afvaardiging van de demonstranten en het universiteitsbestuur op niets was uitgelopen. "Er zit geen ruimte in de eisen die de actievoerders hebben geformuleerd", aldus de universiteit. "En de UvA kan niet aan alle eisen tegemoetkomen." De vertegenwoordigers van de betogers hebben een andere lezing. "De UvA heeft besloten de onderhandelingen te stoppen", laten zij weten. "Wij wilden morgen verder, maar dat hebben ze afgewezen." De groep betogers bestaat volgens de politie niet alleen uit studenten, "maar ook uit personen die niet verbonden zijn met de universiteit en bewust de confrontatie willen zoeken met de politie". De burgemeester van Amsterdam, de politie en de hoofdofficier van justitie zeggen grote zorgen te hebben over "de vorm die het protest in en rond de UvA-gebouwen heeft aangenomen". Ze zeggen het niet te accepteren dat demonstranten "andermans eigendommen vernielen en de openbare ruimte blokkeren". Bekijk hier foto's van het optreden van de politie: De pro-Palestijnse protesten bij de Universiteit van Amsterdam begonnen maandag met de bezetting van de campus van de universiteit, op het Roeterseiland. Die actie werd in de nacht door de politie beëindigd. Daarbij werden 140 mensen aangehouden. De gemeenteraad van Amsterdam komt vrijdag terug van reces voor een spoeddebat over de protesten bij de universiteit. Politiek Den Haag Vanuit de Haagse politiek klonken er vandaag afkeurende reacties van onder meer PVV-leider Wilders. "Het is goed dat er wordt opgetreden", zei hij. "Hoe eerder, hoe harder, hoe vaker, hoe beter." BBB-leider Van der Plas spreekt van "complete anarchie". "Dit gaat mij allemaal veel te ver." Demissionair onderwijsminister Dijkgraaf zei dat universiteiten een veilige plek moeten zijn voor iedereen. "Het is goed dat er kritiek is, kritiek op de wereld. Daar is de universiteit ook voor, maar dat moet wel volgens de academische regels."

EU-ambassadeurs hebben een akkoord bereikt om winsten op bevroren Russische tegoeden te gebruiken voor de aankoop van wapens en humanitaire hulp voor Oekraïne. Het gaat om een bedrag van zo'n 3 miljard euro per jaar. Het was een van de eerste stappen die de EU zette na de Russische inval in februari 2022 in Oekraïne; Russische tegoeden bevriezen. In totaal is er in de VS, Japan, EU en Canada nu zo'n 260 miljard aan tegoeden van de Russische Centrale Bank bevroren. Daarvan staat een recordbedrag van 191 miljard in Brussel, bij Euroclear. Dat is een instelling die bij transacties op de financiële markten als tussenpersoon fungeert. De Europese Unie wil niet aan de bevroren tegoeden zelf komen. Maar de winsten op die bevroren tegoeden, zoals de rente en andere opbrengsten uit beleggingen, willen de lidstaten nu aan Oekraïne geven. Dat moet gebeuren via een speciaal fonds; het zogenoemde Ukraine Assistance Fund. In totaal gaat het om zo'n 3 miljard euro per jaar. Er wordt al twee jaar gesproken over de optie om Russische tegoeden in te zetten als hulp aan Oekraïne. Vooral Oekraïne wilde dit graag; het land ziet het liefst alle bevroren tegoeden naar Oekraïne gaan. Er is in Brussel lang onderhandeld over het vrijmaken van het geld voor Oekraïne, omdat alle lidstaten het eens moesten worden. Het is een ongekende stap om aan bevroren tegoeden van andere landen te komen. Eind april waarschuwde Rusland het Westen nog om niet aan het geld te komen, anders zou er een "heftige reactie" volgen. Van de miljarden gaat 90 procent in het speciale fonds, waar vervolgens wapens en munitie voor Oekraïne uit betaald zullen worden. Een kleine groep EU-lidstaten steunt de aankoop van wapens niet (Malta, Oostenrijk en Ierland), omdat zij grondwettelijk neutraal zijn. Om die landen tegemoet te komen, is afgesproken dat 10 procent van het geld wordt gebruikt voor bijvoorbeeld humanitaire hulp.

Een man heeft zich bij de politie gemeld voor de aanrijding op feestgangers tijdens Koningsdag in Amsterdam. De politie gaat de man nu verhoren. Omdat er nog niet sprake is van een aanhouding zijn er geen details gedeeld over de man. Op Koningsdag reed om 22.00 uur een automobilist in op een groep feestgangers op de Prinsengracht in Amsterdam. De auto raakte meerdere mensen, één vrouw werd meegesleurd en komt naast de auto terecht. De automobilist reed vervolgens hard door. Door de aanrijding raakte zeker één persoon gewond, deze persoon heeft aangifte gedaan. De politie was sindsdien bezig met het achterhalen van de bestuurder van de auto. Nu heeft een man zich dus zelf gemeld. Nog steeds zoekt politie naar getuigen van de aanrijding. Hieronder het beeld van de aanrijding:

Het kleinste Albert Heijn-filiaal van Nederland in Naarden-Vesting gaat definitief weg. Inwoners van het vestingstadje hebben de sluiting maandenlang geprobeerd tegen te houden. De actievoerders willen dat inwoners komend weekend de vlag halfstok hangen vanwege het verdwijnen van de supermarkt. De winkel is aanstaande zaterdag voor het laatst open. "Wij balen enorm, er heerst een hele droeve stemming in de vesting", zegt Rob Coppenhagen tegen NH. Het is de enige winkel in de vesting voor de dagelijkse boodschappen. Petitie en acties Toen eind vorig jaar bekend werd dat Albert Heijn het filiaal in 2024 wilde sluiten, kwamen Coppenhagen en vijf anderen in actie. Ze gingen meermaals in gesprek met het bedrijf, organiseerden een petitie die bijna 1900 keer werd ondertekend en hielden meerdere acties. Zo maakten ze een bijna 9 minuten durende YouTube-video met interviews van mensen die willen dat het filiaal blijft. Volgens hen is de supermarkt zo belangrijk omdat er in de kleine vesting veel ouderen wonen die nu nog te voet naar de supermarkt kunnen. Ook speelt het sociale aspect mee, zeggen de actievoerders. "Het gaat niet om de boodschappen, maar dat je mensen zo lang mogelijk zelfstandig kan houden. Hun huis uitkomen en bewegen. Het houdt de eenzaamheid tegen", zegt Coppenhagen. Reactie Albert Heijn "Deze beslissing hebben we zeker niet over één nacht ijs genomen en is het gevolg van meerdere factoren. We snappen dat klanten het jammer vinden dat onze winkel in Naarden-Vesting sluit en we waarderen hun betrokkenheid. De winkel sluit halverwege 2024", aldus Albert Heijn in een reactie. Rob Coppenhagen zegt tegen NH dat komende zaterdag een "droevige dag" is voor de inwoners. De actievoerders willen die dag een "passend afscheid" houden. "Ook vragen we inwoners de vlag halfstok te hangen."

Over een kleine maand, op 6 juni, kunnen Nederlanders naar de stembus voor de Europese Parlementsverkiezingen. Vandaag is de Stemwijzer gelanceerd om mensen te helpen een keus te maken. Nederlandse lijsttrekkers vulden die vandaag ook in, om zo wat aan hun naamsbekendheid te doen. Want met de naamsbekendheid van Nederlandse Europarlementariërs is het deze verkiezingen niet best gesteld. Uit een peiling van I&O Research, te lezen in ambtenarentijdschrift Binnenlands Bestuur, bleek ruim een maand geleden dat 71 procent van de kiezers geen enkele lijsttrekker weet op te noemen. In 2019 was dat nog een kwart. Destijds wisten veel Nederlanders de naam van toenmalig Eurocommissaris Frans Timmermans nog te noemen, tegenwoordig de GroenLinks-PvdA-fractievoorzitter in de Kamer. Op dit moment is Bas Eickhout van GroenLinks de bekendste Nederlander; 11 procent van de ondervraagden kent hem. Maar Anja Hazekamp, die al tien jaar voor de Partij voor de Dieren lid is van het Europees Parlement, is voor bijna alle Nederlanders een vreemde; slechts 2 procent kent haar. 'Europa meer dan ooit nodig' Ook zegt 58 procent van de Nederlandse kiesgerechtigden niet te weten bij welke fractie in het Europees Parlement de Nederlandse partijen horen. De rest zegt het wel te weten, maar heeft het soms alsnog bij het verkeerde eind. Volgens demissionair minister van Binnenlandse Zaken De Jonge leven de verkiezingen "nog onvoldoende" in de samenleving. "Best gek", vindt hij. "We hebben juist Europa in deze tijd meer dan ooit nodig." Volgens ChristenUnie-lijsttrekker Anja Haga, zelf nummer drie op de lijst van bekendste Nederlandse Europarlementariërs, is het belangrijk dat er wat aan de naamsbekendheid wordt gedaan: "Het werk in het Europees Parlement is al ver weg en abstract. Als je ook al niet weet welke mensen daar zitten, is de bereidheid om naar de stembus te gaan niet zo hoog." Gerrie Elfrink van de SP haalde een 100 procent-score op de Stemwijzer: "Nee, ik ben niet verbaasd, want ik ken mijn partij en ook het programma." Hij erkent dat de verkiezingen nog niet echt leven in Nederland: "Maar dat is wel belangrijk. Europa bepaalt veel in ons leven, zoals de prijzen in de supermarkt en de aanpak van migratie en uitbuiting van arbeidsmigranten." 'Onbekendheid niet goed voor democratie' Gerben-Jan Gerbrandy van D66 zegt dat hij alleen in zijn woonplaats Den Haag nog wel eens herkend wordt. "Maar over het algemeen zijn de kandidaten voor de Europese verkiezingen vrij onbekend. Dat is niet goed voor de democratie, want die is gestoeld op vertrouwen. Mensen moeten weten aan wie ze dat vertrouwen geven." VVD-lijsttrekker Malik Azmani staat met 10 procent tweede op de lijst van bekendste Nederlandse Europarlementariërs. Maar met dat percentage is hij niet tevreden: "Aan mij de schone taak om mezelf te laten zien. Dat ga ik ook doen, de komende tijd kan je mij door heel het land zien." Meer over de Europese verkiezingen in deze special:

Naast een woonwijk in het Limburgse dorp Sevenum mogen geen lelies worden gekweekt. Dat heeft de rechtbank in Roermond bepaald. Volgens de rechter is er bij het gebruik van de bestrijdingsmiddelen die bij de teelt worden gebruikt een "reële kans op gezondheidsschade van de omwonenden en hun kinderen". De rechter verbood daarom het gebruik van de middelen, zo is de uitkomst in een kort geding dat buurtbewoners onlangs aanspanden, meldt L1 Nieuws. Het is de tweede keer in korte tijd dat een leliekweker bakzeil moet halen. Op 27 maart kreeg een kweker in het Drentse Diever geen toestemming van de gemeente om lelies te gaan telen naast een basisschool en peuterspeelzaal. Ook in dat geval waren het buurtbewoners die vreesden dat een "langjarige blootstelling aan bestrijdingsmiddelen veel extra risico's met zich meebrengt voor onze gezondheid, vooral voor opgroeiende kinderen". Leliekwekers betogen dat zij zich bij het gebruik van bestrijdingsmiddelen aan alle regels houden. Dat klopt, stelt de rechtbank in Roermond nu, maar daarmee is de bezorgdheid bij de omwonenden niet weg. "Dat de middelen zijn getest en goedgekeurd, betekent niet dat de middelen veilig zijn. Bij het testen van de middelen wordt namelijk niet getest op neurologische gevolgen die pas op de lange termijn optreden, zoals de ziekte van Parkinson. Ook wordt bij de testen geen onderzoek gedaan naar ontwikkelingsstoornissen van kinderen", aldus de rechtbank in de uitspraak. Ongeboren kinderen Daarbij verwijst de rechtbank naar rapporten van de Gezondheidsraad en het RIVM, waarin een verband wordt gelegd tussen de bestrijdingsmiddelen, gezondheidsklachten en ontwikkelingsstoornissen bij ongeboren kinderen. Het gaat volgens de uitspraak specifiek om zeven van de goedgekeurde middelen die riskant zijn. Een toxicoloog die namens de rechtbank de lijst van bestrijdingsmiddelen bekeek, stelt dat ze "een reële kans geven op ernstige neurologische gezondheidsschade. Niet alleen voor volwassenen. Ook de hersenontwikkeling van kinderen kan negatief worden beïnvloed tijdens de zwangerschap van de moeder en tijdens het opgroeien." Onderliggend probleem is dat voor de lelieteelt grote hoeveelheden bestrijdingsmiddelen nodig zijn: "In de vijf tot zes maanden dat de teler de lelies wekelijks met de middelen wil gaan bespuiten, wordt zoveel gespoten als voor sommige andere teelten in tien jaar", stelt de rechtbank vast. Voor de kweker in Sevenum betekent de uitspraak dat hij niet aan de gang kan. De kweker in Diever kreeg een plek aan de andere kant van het dorp aangeboden, ver van de bebouwing en van plekken waar veel kinderen komen en spelen.

Vanuit Den Haag wordt er door meerdere partijen met afkeer gekeken naar de uit de hand gelopen pro-Palestijnse protesten op de Universiteit van Amsterdam. Demissionair onderwijsminister Dijkgraaf onderstreept dat er geen plek is voor intimidatie, geweld of vernieling. "Universiteiten moeten een veilige plek zijn voor iedereen", zegt Dijkgraaf. Hij benadrukt dat het juist de "grote kracht is van een universiteit dat je in discussie gaat en een debat hebt waar je elkaar bestookt met argumenten". Dijkgraaf zegt in "nauw contact" te staan met de universiteitsbestuurders en hen te ondersteunen waar nodig: "Er ligt een grote verantwoordelijkheid bij de bestuurders om heldere lijnen aan te geven. Het is goed dat er kritiek is, kritiek op de wereld. Daar is de universiteit ook voor, maar dat moet wel volgens de academische regels." 'Anarchie' Vanochtend reageerden ook PVV-leider Wilders en BBB-leider Van der Plas op de protesten. "Ik vind het verschrikkelijk", zei Wilders. "Het is goed dat er wordt opgetreden. Hoe eerder, hoe harder, hoe vaker, hoe beter." Van der Plas: "Demonstreren is niks mis mee. Maar wat daar gebeurt, is complete anarchie. Hele straten worden uit elkaar gehaald en er wordt van alles geblokkeerd. Dit gaat mij allemaal veel te ver." 'Mag niet gekaapt worden' "Het is heel belangrijk dat de stemmen van studenten en docenten gehoord worden en dat niet externe mensen deze protesten kapen en gewelddadig maken", zegt minister Dijkgraaf. Demissionair minister van Binnenlandse Zaken De Jonge noemt het demonstratierecht een "groot goed", maar zegt daarbij wel dat "iedereen zich aan de wet hoort te houden". De Jonge: "Op het moment dat de stenen uit de straat worden getrokken, vuurwerk wordt afgestoken en blokkades worden opgeworpen, is het terecht dat de politie ingrijpt en de driehoek daarbovenop zit." Bekijk hieronder foto's van de protesten van de afgelopen dagen bij de UvA: Het baart minister Dijkgraaf zorgen dat er een onveilige omgeving is ontstaan. "De besturen moeten een veilig omgeving creëren en belangijker nog: deze moet als veilig worden ervaren. Met name door Joodse studenten en docenten", aldus de onderwijsminister. Dijkgraaf zegt geschrokken te zijn van de verhalen. "Ik heb veel gesprekken gevoerd met Joodse studenten en docenten en ben geschrokken van hun ervaringen en hoe zij hun omgeving als intimiderend ervaren." Banden met Israël Sinds kort bezetten actievoerders het gebied bij de UvA. Ze willen dat de universiteit haar relaties met Israëlische instellingen die "medeplichtig zijn aan de onderdrukking, apartheid en genocide in Palestina" onmiddellijk opschort. De demonstranten blijven zolang als nodig is, zei een woordvoerder van de demonstranten. Vanochtend hadden de demonstranten een gesprek met het bestuur. Wat daarvan de uitkomst is, is nog niet gedeeld. Dijkgraaf zegt dat de overheid aan de universiteiten gevraagd heeft om "heel goed naar de internationale samenwerkingsovereenkomsten te kijken".

Rijksambtenaren zullen in de toekomst vaker werken in een kantoor buiten de Randstad. Het kabinet wil de rijkswerkgelegenheid beter gaan spreiden over het land, staat in een voorstel van demissionair minister De Jonge van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). "Nu zitten rijksgebouwen te veel met een kluitje op elkaar in de Randstad", aldus de minister. Hij vindt dat niet verstandig. "De overheid moet ook present zijn in de regio." De rijksoverheid telt nu zo'n 330.000 arbeidsplaatsen. De meesten daarvan - zo'n 200.000 - zijn gevestigd in Zuid- en Noord-Holland en Utrecht. In de rest van Nederland werkt 40 procent van de rijksambtenaren, bijvoorbeeld bij Duo in Groningen en het pensioenfonds ABP in Heerlen. Rekenmachine De Jonge wil dat nu bij beslissingen over huisvesting van nieuwe rijksdiensten en grote uitbreidingen of grote krimp (groter dan 100 mensen) wordt gekeken naar een locatie buiten de Randstad. De minister van BZK krijgt een belangrijke rol in zo'n besluit, staat in het voorstel. De verantwoordelijke minister van de rijksdienst neemt uiteindelijk het besluit. De Jonge wil nu geen concrete voorbeelden noemen, maar benadrukt dat er meer rijksdiensten zijn dan enkel de ministeries, die niet uit Den Haag weg kunnen. Als voorbeelden noemt de minister inspecties, belastingkantoren, kantoren van Rijkswaterstaat en de Dienst Justitiële Inrichtingen. Er komen misschien nieuwe uitvoeringsorganisaties en die komen dan niet automatisch in de drie genoemde provincies. "Er is te vaak met een rekenmachine op schoot besloten om in de Randstad te gaan zitten, want dat is makkelijk en efficiënt", aldus de minister. Digitaal De Jonge zegt dat vanwege de betere mogelijkheden om digitaal te werken het ook geen probleem hoeft te zijn als het hoofdkantoor verder weg zit. "Afstand is geen bepalende factor meer in deze tijd dat veel mensen digitaal werken." In Zeeland en Friesland werken nu nauwelijks rijksambtenaren en De Jonge vindt de klacht van de provincies hierover "terecht". De discussie over de spreiding van rijksdiensten speelt al sinds de jaren zestig van de vorige eeuw. Op verschillende manieren hebben achtereenvolgende kabinetten gewerkt aan spreiding, maar dat bleek niet altijd gemakkelijk. In 1986 verhuisde het hoofdkantoor van de PTT (het staatsbedrijf van Posterijen, Telegrafie en Telefonie) naar Groningen. Na de privatisering van het staatsbedrijf in 1989 is wat nu KPN is weer terug in de Randstad en heeft het bedrijf zijn hoofdkantoor in Rotterdam. Op het ministerie van BZK wordt nu in kaart gebracht wat regio's precies willen en kunnen bieden als het gaat om geschikte werklocaties.

Beeld & Geluid in Hilversum heeft vier afleveringen van de populaire jeugdserie Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, mijnheer? teruggevonden. "Een unieke vondst van historische waarde," volgens het mediamuseum, "want hiermee is de serie weer compleet en veiliggesteld voor de toekomst". In jaren zeventig hield de populaire Nederlandse serie een hele generatie kinderen aan de buis gekluisterd. De serie is gebaseerd op het Duitse sprookje van de rattenvanger van Hamelen en gaat over een groep kinderen. Samen met een aantal volwassenen proberen ze de weg naar het Duitse dorpje Hamelen terug te vinden. Rob de Nijs, Ida Bons, Loeki Knol, Ab Hofstee en Martin Brozius speelden de hoofdrollen. Grote bijrollen waren er voor John Lanting, Leen Jongewaard, Hetty Blok, Berend Boudewijn en Rita Corita. De serie bestond uit 45 afleveringen en uit meer dan honderd liedjes van Joop Stokkermans. Zwart-wit Vorig jaar kreeg Beeld & Geluid het archief van technicus Barry van der Sluis. Daarin bleken opnamebanden te zitten van de schrijver van de serie: Harrie Geelen. De schrijver had opnames gemaakt van de serie op een Akai VT100, een zwart-wit videosysteem. Die zwart-witvideobanden werden eind jaren 80 overgezet op VHS-banden en kwamen vervolgens terecht in het archief van Van der Sluis. Van vier afleveringen op Akai-band, die nu zijn opgedoken, bleken nooit VHS-kopieën te zijn gemaakt. Die vier afleveringen werden daarom altijd als verloren beschouwd, tot nu dus. De komende tijd digitaliseert het mediamuseum alle zwart-wit Akai-banden, zodat de serie na vijftig jaar helemaal compleet is. In het archief van Beeld & Geluid liggen slechts zes afleveringen die nog de originele uitzendkwaliteit in kleur hebben. "De rest is overgespoeld", zegt Jennemiek Leijssen van het museum. Net als bijvoorbeeld Ja Zuster Nee Zuster werd de serie namelijk opgenomen op Ampex-banden. Die banden werden door de hoge kosten vaak hergebruikt. Daardoor is veel materiaal verloren gegaan. Hieronder een kleine impressie van hoe de afleveringen eruitzagen in kleur: Zes jaar geleden vertelde Geelen over hoe televisie in die jaren gebonden was aan de wetten van bordkartonnen decors. "In zo'n serie kon destijds bijna niets", zei hij toen in NOS Met het Oog op Morgen. "Decors moesten in een studio van 15 bij 15 meter worden gepropt. Dan kon je personages niet langs ravijnen of over lange boslanen laten lopen." Dat maakte voor de populariteit van de kinderserie niks uit. Op het hoogtepunt waren er ongeveer vier miljoen kijkers per aflevering.

Het Openbaar Ministerie eist vier jaar cel, waarvan zes maanden voorwaardelijk, tegen de vrachtwagenchauffeur die 47 mensen smokkelde. De 33-jarige man uit Gemert-Bakel probeerde de vreemdelingen in zijn vrachtwagen naar de veerboot te brengen, zodat ze vervolgens naar Engeland konden. De man werd op 5 december 2023 bij de grenspost voor de veerboot in Hoek van Holland betrapt door de Koninklijke Marechaussee. Toen de speurhond aansloeg, moest de man zijn wagen openmaken en werden de mensen ontdekt. Onder de vreemdelingen waren mannen, vrouwen en kinderen. Ze kwamen onder meer uit Irak, Vietnam, Turkije en Albanië en zaten verstopt tussen oldtimers. 45.000 euro De mensen zaten onder een zeil dat met haken van buiten was dichtgemaakt. De chauffeur werd daarom verdacht van mensensmokkel en bekende tijdens het politieverhoor. Hij zou voor de smokkel 45.000 euro krijgen. "Mensensmokkel is een verwerpelijk delict", zei de officier van justitie tijdens de zitting. De officier noemde het niet alleen illegaal vanwege het doorkruisen van het overheidsbeleid. Ook werd ingegaan op de kwetsbare positie van de vreemdelingen die gevaar liepen en niet zonder hulp van buitenaf de vrachtwagen konden verlaten. Een forse gevangenisstraf was volgens de officier dan ook de enige passende straf. "Juist in deze tijd, waarin mensensmokkelaars gretig gebruikmaken van de chaos rondom de vluchtelingenproblematiek en er enorme geldbedragen worden verdiend aan mensen die op de vlucht zijn."

De anti-coronaleuzen die al jaren op een geluidswal langs de snelweg A28 bij Zwolle staan, worden niet verwijderd. Rijkswaterstaat heeft daar geen plannen voor. "Het kost erg veel geld om ze weg te halen. Bovendien zijn er geen klachten over binnengekomen", zegt Mirjam Adriaanse van Rijkswaterstaat bij Oost. Vanaf 2020 werden vooral op de geluidswallen van de A28 bij Zwolle met grote letters veel protestleuzen gekalkt, zoals 'Het klopt niet, QR gaat te ver', refererend aan de QR-codes die in de coronacrisis werden ingevoerd als toegangsbewijzen, die weer waren gekoppeld aan een bewijs van vaccinatie of negatieve test. Met het einde van de coronacrisis hebben de leuzen op de geluidwal hun actualiteitswaarde verloren, maar schoonmaken heeft voor Rijkswaterstaat geen prioriteit. Een hoop gedoe "Het weghalen van graffiti, want daar hebben we het feitelijk over, is een kostbare zaak", aldus woordvoerder Adriaanse. "De weg moet worden afgesloten, er moet een aannemer worden ingehuurd en dan nog het reinigen zelf. Kortom, een hoop gedoe. En dan hebben we het nog niet eens over de overlast voor het verkeer." Wat het weghalen van de leuzen precies gaat kosten, kan Adriaanse niet zeggen. "Maar het zal niet goedkoop zijn." Er is nog een reden om niet in te grijpen, legt ze uit: de verkeersveiligheid is door de leuzen namelijk niet in het geding. Dat is anders bij bijvoorbeeld spandoeken of vlaggen. "Die kunnen niet goed vastzitten en gaan wapperen. Dat leidt automobilisten af en dus halen we ze weg", zegt Adriaanse. Dat de leuzen bij Zwolle worden vooralsnog dus niet verwijderd. Dat wil niet zeggen dat de graffiti voor altijd op de muur blijft staan. Adriaanse: "We bekijken het per geval. Maar teksten die oproepen tot geweld of waar mensen aanstoot aan kunnen nemen, zullen we sneller weghalen dan een liefdesverklaring."

De zeer exclusieve Londense Garrick Club gaat vrouwen toelaten. De club bestaat nu nog volledig uit mannen en de ledenlijst is geheim. Wel is bekend dat de Britse koning Charles lid is, evenals ministers en bekende acteurs en zangers. Het besluit is genomen nadat leden van de gentlemen's club verdeeld raakten over de afwezigheid van vrouwen. Leden als de muzikanten Mark Knopfler en Sting dreigden op te stappen als het gezelschap vrouwen bleef weigeren. Dinsdag stemden de leden van de club in het Londense West End. Zestig procent was vóór het verwelkomen van vrouwen. Garrick Club is een van de laatste herenclubs die nog geen vrouwen toeliet. Het is nog niet bekend of er al vrouwen zijn die zich hebben gemeld om lid te worden. 'Verfijnde en hoogopgeleide mannen' The Guardian publiceerde een deel van de geheime ledenlijst van de Garrick Club. Acteurs Damian Lewis en Benedict Cumberbatch staan erop, evenals oud-minister Oliver Dowden en de Britse cricketcommentator David Gower. Ook de gynaecoloog die prins George op de wereld zette, Marcus Setchell, mocht zich aansluiten bij de privéclub. De Garrick Club werd in 1831 opgericht voor acteurs en "verfijnde en hoogopgeleide mannen". Dat gebeurde door een groep literairen onder de bescherming van de broer van de koning, de voormalige hertog van Sussex. De club werd vernoemd naar de acteur David Garrick (1717-1779). Een van de eerste leden was schrijver Charles Dickens. In 2015 hield de herenclub ook al een stemming over het toelaten van vrouwen, maar die kreeg toen niet de meerderheid die nodig was. De tegenstemmers voerden als argument aan dat mannen zich anders gedragen als er vrouwen bij zijn. "Er is kameraadschap, geplaag en de wetenschap dat je alles kunt zeggen wat je wilt in een gelijkwaardige atmosfeer waarin niemand probeert een ander te imponeren", zo gaven ze aan.

Het was de breed gedeelde vrees voor het vergaan van de wereld die de Friese amateurastronoom Eise Eisinga het laatste "duwtje" gaf om zijn wereldberoemde planetarium te bouwen. Dat zegt historicus en directeur van het planetarium Adrie Warmenhoven, exact 250 jaar nadat Eisinga had besloten in zijn huis in Franeker het planetarium te bouwen. De angst voor een apocalyps was in 1774 enorm, zegt Warmenhoven tegen Omrop Fryslân. Vier planeten en de maan stonden in dat jaar dicht bij elkaar en dat kon volgens velen niets anders betekenen dan het einde van de wereld. Warmenhoven: "Waarschijnlijk had Eisinga al langer het idee om zijn kennis te gebruiken om een mooi planetarium te bouwen. Dit was voor hem net het duwtje in de rug om te besluiten de mensen voor eens en altijd te laten zien hoe alles werkelijk in elkaar zit." Het Eise Eisinga Planetarium is het oudste nog werkende planetarium ter wereld en een populaire trekpleister voor toeristen. Vorig jaar is het door Unesco uitgeroepen tot werelderfgoed. Maar de ontstaansgeschiedenis van het fraaie grachtenpandje in de binnenstad van Franeker is minder bekend. "Precies 250 jaar geleden was een hele fraaie planeetsamenstand te zien", zegt Warmenhoven. Dat leidde tegelijk tot angst in de samenleving. "De aarde zou volgens sommigen de zon worden in geslingerd", aldus de directeur. Zon- en maansverduistering Eisinga zag alle commotie hoofdschuddend aan. Als amateurastronoom had hij veel kennis opgebouwd van de hemellichamen en wist hij dat het zo'n vaart niet zou lopen. Op zijn vijftiende was hij al met wis- en sterrenkunde bezig en op zijn zeventiende voorspelde hij zon- en maansverduisteringen, legt Warmenhoven uit. Dus wist hij ook dat zo'n samenstand van planeten vaker voorkomt en geen negatieve gevolgen zou hebben. Dat wilde Eisinga graag uitleggen aan het grote publiek. Hij koos er uiteindelijk voor om dat letterlijk te laten zien en begon met de bouw van een planetarium in zijn woonkamer in 1774. Zeven jaar later was hij klaar en opende hij het planetarium voor het publiek. "Iedereen mag vast in de agenda zetten dat over zeven jaar, in 2031, we groots vieren dat het planetarium 250 jaar lang echt open is", zegt Warmenhoven. Toch gaat ook het 'jubileum' vandaag niet ongemerkt voorbij. Er is een lezing aan de Rijksuniversiteit Groningen en Omrop Fryslân maakte de documentaire Stjerrenacht, die komend weekeinde ook te zien is op NPO 2.

Een 16-jarige jongen die gisteravond werd neergestoken in Helmond, is vanochtend in het ziekenhuis aan zijn verwondingen overleden. De politie heeft een 20-jarige man uit Helmond opgepakt als verdachte. Omroep Brabant meldt dat het gaat om een bekende van het slachtoffer. Rond middernacht kreeg de politie de melding van de steekpartij. Agenten troffen de 16-jarige jongen zwaargewond aan op het Piet Blomplein in het centrum van de stad. Gezien de ernst van de situatie moest de jongen ter plekke worden geopereerd door een traumateam. Een politieagent reed naar een ziekenhuis in de buurt om extra zakken bloed te halen. Kort daarop werd het slachtoffer overgebracht naar het ziekenhuis. Ruzie ging vooraf De 20-jarige verdachte stond vlak bij het slachtoffer toen hij werd opgepakt. "De Helmonder is ingesloten op het bureau en wordt vandaag verhoord", aldus de politie. "Het slachtoffer en de verdachte zijn bekenden van elkaar en we houden er sterk rekening mee dat een ruzie voorafging aan het steekincident." Om meer duidelijkheid te krijgen over wat er precies is gebeurd, doet de politie vandaag ook buurtonderzoek.

In Gaza zijn vele duizenden Palestijnen vermist. Ze liggen na Israëlische bombardementen nog onder het puin van hun huizen, zijn tijdens hun vlucht vermist geraakt of zijn gevangengenomen. Familie en vrienden weten vaak niet waar hun geliefden zijn, en stellen alles in het werk om te achterhalen waar ze zijn. Bij de het Internationale Rode Kruis komen elke dag honderden telefoontjes binnen van Palestijnen die hun familie kwijt zijn. Bij de callcenters in Gaza en op de Westelijke Jordaanoever registreerden hulpmedewerkers al ruim 7000 vermisten. Mogelijk zijn het er nog veel meer, omdat niet iedereen contact opneemt of er geen familie meer is om zich te melden. Een van de vermisten is de 15-jarige Mohammed Fojo. De jongen ging in januari mee met twee vrienden om wat spullen in hun oude huis op te halen, zegt zijn vader Khamis tegen de NOS. "Hij zou een halfuurtje weg zijn en hij had zijn mobieltje mee." Maar zijn zoon kwam niet meer terug en was niet meer te bereiken. Khamis denkt dat hij onder het puin ligt, of is opgepakt door het Israëlische leger. Khamis blijft na bijna vier maanden op straat rondvragen of iemand zijn zoon heeft gezien, of dat er in de buurt nieuwe lijken ontdekt zijn. Politieposten, begraafplaatsen, ziekenhuizen: er is geen plek waar hij nog niet is langsgeweest. De gegevens van Mohammed zijn bekend bij het Rode Kruis. De hulporganisatie heeft nog niks voor hem kunnen doen. Dodenaantal Volgens de autoriteiten in Gaza, die onder controle staan van Hamas, zijn bijna 35.000 mensen gedood door de Israëlische bombardementen of als gevolg van de oorlog, met name vrouwen en kinderen. Via dokters krijgen de autoriteiten in Gaza en de Westoever de namen, leeftijden en identiteitsnummers door van deze personen. De vermisten staan niet in deze lijsten en dus ligt het dodenaantal nog hoger. De meeste mensen liggen nog onder het puin na bombardementen. Door de zware luchtaanvallen zijn door het hele gebied woonblokken met de grond gelijk gemaakt. Inwoners proberen slachtoffers met hun handen uit te graven, vaak zonder succes. Anderen zijn in de chaos van het vluchten hun familieleden kwijtgeraakt en hebben die nooit meer terug gevonden. Uit beelden blijkt ook dat Palestijnen door drones of vuur van militairen gedood zijn, terwijl ze op verlaten plekken liepen of bij het uitdelen van voedsel. Bij de belegering van het Shifa- en het Nasser-ziekenhuis in de afgelopen maanden zijn honderden mensen verdwenen. Ze zijn mogelijk gevangengenomen en weggevoerd of liggen in een van de massagraven, die recent zijn ontdekt. Moeilijk zoeken De medewerkers van het Rode Kruis krijgen dagelijks "hartverscheurende verhalen" te horen van familieleden die de wanhoop nabij zijn, zegt woordvoerder Sarah Davies vanuit Nablus, op de bezette Westoever. "We weten van andere conflicten dat niet kou of honger het ergste is, maar de onwetendheid over waar je geliefde is en of diegene nog in leven is. Mensen willen een antwoord." Voor het Rode Kruis is het bijna onmogelijk om verdwenen personen terug te vinden. Bijna iedereen is op de vlucht en mensen zijn moeilijk te bereiken, omdat verbindingen slecht zijn en Israël sinds oktober de elektriciteit heeft afgesloten. "We kunnen niet zelf op zoek gaan naar mensen en op deuren gaan kloppen", zegt Davies. "Niemand heeft nog een huisadres." Hoewel de kans groot is dat Mohammed - de zoon van Khamis - onder een ingestort gebouw ligt of inmiddels niet meer zomaar te identificeren is, blijft zijn vader onvermoeibaar doorzoeken. "Toen ik de verwoesting zag op de plek waar mijn zoon was geweest, verloor ik alle hoop", zegt Khamis. "Als mijn zoon is overleden, wil ik hem begraven. Als hij al is begraven, wil ik weten waar hij is."

Maatschappelijke organisaties die pleiten voor een verkoopverbod van tabak aan jongeren zijn een stap dichter bij hun doel: een debat hierover in de Tweede Kamer. Ze hebben ruim 40.000 handtekeningen verzameld voor hun burgerinitiatief Nicotinee. Deze hoeveelheid handtekeningen kan ervoor zorgen dat het onderwerp op de agenda van de Tweede Kamer komt te staan. De initiatiefnemers willen onder meer dat consumenten steeds ouder moeten zijn om (elektronische) sigaretten en andere producten met nicotine te mogen kopen. Ze stellen voor om de leeftijdsgrens vanaf 2030 ieder jaar met één jaar te laten stijgen. Zo ontstaat er volgens hen uiteindelijk een generatie die niet meer rookt of e-sigaretten gebruikt. Nu moet je minimaal 18 jaar zijn om bijvoorbeeld sigaretten te mogen kopen. Verder moet er volgens de organisaties, waaronder twee artsenorganisaties, een toezichthouder komen. Ze vinden dat nodig "omdat een aanzienlijk percentage kinderen ver onder de 18 jaar al vapet en rookt". Dat komt volgens hen onder andere "door tekortschieten van de handhaving van de leeftijdsgrens, het smaakjesverbod en het online verkoopverbod". Het initiatief is in gang gezet door Stichting Rookpreventie Jeugd, Gezondheidskloof.nl, longartsenvereniging NVALT, internistenvereniging NIV en ConsumentenClaim. "We gaan ons initiatief aan de Tweede Kamer voorleggen", zegt longarts Wanda de Kanter, voorzitter van Rookpreventie Jeugd. Volgens Stef Smit, directeur van ConsumentenClaim, is het "de hoogste tijd dat we onze kinderen beschermen tegen de kwalijke gevolgen van nicotine houdende producten". Giftige metalen Vorige week bleek nog uit nieuw Amerikaans onderzoek dat bij het gebruik van vapes, elektronische sigaretten, giftige metalen vrijkomen. Via het inhaleren komen die diep in de longen en daarna in het lichaam terecht. Dat er metalen vrijkomen bij het vapen werd al vermoed, maar hoeveel er in het lichaam terechtkomt was niet bekend. Nederland zou in 2040 voor het eerst een generatie kinderen moeten kennen die niet rookt en ook nooit zal gaan roken. Die ambitie is vastgelegd in het Nationaal Preventieakkoord. Onder volwassenen zou het aandeel rokers dan niet meer boven de 5 procent mogen liggen. Zover is het nog lang niet. Zo valt onder andere de daling van het aantal rokers in Nederland tegen. In het Verenigd Koninkrijk werd vorige maand een belangrijke stap gezet om tabak op termijn helemaal te verbieden. Het Britse parlement heeft ingestemd met plannen waardoor mensen die in 2009 of later zijn geboren geen sigaretten, shag en vapes meer kunnen kopen. Nieuw-Zeeland was hard op weg om als eerste land ter wereld een verbod op de verkoop van sigaretten in te stellen. De wetgeving werd geïntroduceerd onder leiding van de progressieve oud-premier Ardern. Maar de nieuwe leider van het land, Luxon, zag het plan niet zitten. In februari veegde hij de wetgeving van tafel. Luxon gaf als reden aan dat hij vreest voor de opkomst van sigaretten op de zwarte markt en dat de staat daardoor belastinggeld misloopt.

Disney+ maakte afgelopen kwartaal voor het eerst winst. De Amerikaanse streamingsdienst bracht samen met platform Hulu een kleine 44 miljoen euro binnen voor entertainmentbedrijf Disney. Dat maakte het bedrijf bekend bij de presentatie van de eerste kwartaalcijfers van 2024. Het is een zeldzaamheid dat een videostreamingsdienst winst maakt. Tot nu toe lukte het alleen Netflix als wereldwijde speler. Ook concurrenten zoals HBO Max en SkyShowtime maken nog geen winst. Het moment kwam eerder dan verwacht. Disney dacht eerder dat zijn streamingplatform pas eind dit jaar winstgevend zou zijn. Verhogingen abonnement In aanloop naar deze winst krikte Disney onder meer het abonnementsgeld op. In Nederland ging dat bedrag dit jaar van 10 naar 11 euro per maand. Enkele jaren geleden was dit nog 7 euro. In de Verenigde Staten biedt de streamingsdienst goedkopere abonnementen aan, waarbij gebruikers tussendoor reclame te zien krijgen. Daarnaast is Disney+ minder geld gaan uitgeven aan eigen producties en gaat het, net als Netflix, proberen tegen te gaan dat meerdere mensen via één account kijken. Ondanks de hogere prijzen steeg het aantal abonnees. Onder meer de serie The Bear en Shogun trokken veel kijkers. Streamingsdienst HBO Max kondigde gisteren ook een verhoging van de abonnementskosten en een versie met advertenties aan. Pretparken In 2017 kondigde Disney de komst aan van een eigen streamingsdienst, om te kunnen concurreren met het toen al grote Netflix. Disney was bang afhankelijk te worden van Netflix. Maar van winst was de eerste jaren nog geen sprake. Er ging vooral veel geld naartoe, tot ruim 3,7 miljard euro per jaar. Op dit moment zijn de themaparken nog de belangrijkste bron van inkomsten voor Disney, maar sinds de coronapandemie worstelt het bedrijf hiermee. Inmiddels komt ongeveer een kwart van alle inkomsten uit de streamingsdiensten van het bedrijf.

De man die verdacht werd van het online seksueel misbruiken van dertig, vooral minderjarige slachtoffers, moet 6,5 jaar de cel in. Ook is Gianni de W. veroordeeld tot tbs met voorwaarden. Het Openbaar Ministerie eiste eerder zeven jaar en tbs met dwangverpleging tegen de man van 25 uit Etten-Leur. "U heeft van het bezit, verwerven en vervaardigen van kinderporno een gewoonte gemaakt", zegt de rechtbank in Breda. Meer dan acht jaar maakte De W. zich schuldig aan sextortion, waarbij jonge mensen worden verleid tot het delen van intieme foto's en video's. Volgens de rechter stelde De W. zijn eigen behoeften voorop en bekommerde hij zich niet om het leed dat hij bij de meisjes veroorzaakte. De slachtoffers voelen nog steeds schaamte, minderwaardigheid, verdriet en boosheid. "U heeft veel meisjes enorm beschadigd." Ook noemde de rechter de invloed die het op hun gezinnen heeft gehad. Hij noemde het dapper en moedig van de slachtoffers die aangifte deden dat zij naar hun ouders en de politie stapten. Veel slachtoffers zaten vandaag ook in de rechtszaal, zei de rechter. Een van de slachtoffers deed vorig jaar anoniem haar verhaal: Ook moet De W. in totaal ruim 91.000 euro aan schadevergoedingen betalen. De bedragen lopen uiteen van 500 euro tot ruim 17.000 euro per slachtoffer. Niet alle slachtoffers vroegen om een schadevergoeding. Ruim twintig van hen deden dat wel. Volgens de rechter draait de zaak "om een groot maatschappelijk probleem". Daarmee doelt hij op sextortion. Eerder noemde de rechter het al goed dat er veel aandacht is voor dit fenomeen. 172 slachtoffers De W. stond terecht voor het afpersen van 28 minderjarige meisjes en twee vrouwen. Hij zou in totaal 172 slachtoffers hebben gemaakt, maar deze dertig deden aangifte. Hij werd vrienden met zijn slachtoffers op sociale media en na verloop van tijd stuurden ze hem naaktfoto's en seksvideo's. Stopten ze daarmee, dan zou hij eerder verkregen beelden online zetten. In sommige gevallen publiceerde hij de beelden ook echt online, met schaamte voor de slachtoffers tot gevolg. Schaamte was ook het kernwoord in de verklaringen van de meisjes. "Jij maakte me zo ontzettend bang", zei een van de meisjes. "Je bleef maar doorgaan, 24/7. Ik had een gevoel van afschuw en walging." Veel van hen zochten psychologische hulp, sommigen kregen suïcidale gedachten. Honderdduizenden foto's Bij zijn arrestatie vond de politie een enorme berg aan bewijsmateriaal. Op telefoons, een computer en harde schijven zijn honderdduizenden foto's, video's en profielen van sociale media aangetroffen. Bijna al het beeldmateriaal bevatte schaars geklede meisjes, naaktfoto's en video's van seksuele handelingen van de slachtoffers. De W. bekende eerder al en betuigde meerdere keren spijt. Volgens gedragsdeskundigen is hij verminderd toerekeningsvatbaar. In oktober 2022 werd De W. aangehouden en sindsdien zit hij vast. Voor de rechtszaak waren zes zittingsdagen uitgetrokken. In maart was de eerste dag van de rechtszaak.

In Noord-Korea is Kim Ki-nam overleden, de man die decennialang de propaganda regelde voor het dictatoriale regime van de familie Kim. Hij maakte alle drie de Noord-Koreaanse leiders mee die sinds het uitroepen van de Democratische Volksrepubliek Korea in 1948 aan de macht waren. Kim Ki-nam was 94 jaar. Hij was al zeven jaar niet meer aan het werk en zou sinds 2022 in het ziekenhuis hebben gelegen omdat zijn organen niet goed meer functioneerden. Kim Ki-nam overleed gisteren aan meervoudig orgaanfalen, meldt het Noord-Koreaanse persbureau KCNA. Hij begon in 1956 te werken bij de partij van toenmalig leider Kim Il-sung, waar hij tien jaar later werd benoemd als adjunct-directeur van de propaganda-afdeling. Volgens KCNA wijdde Kim Ki-nam ruim zestig jaar lang "alles aan het consolideren van de ideologische en theoretische basis van de partij". In buurland Zuid-Korea, dat formeel nog altijd in oorlog is met Noord-Korea, wordt hij anders omschreven. Het Zuid-Koreaanse persbureau Yonhap noemt Kim Ki-nam "de Noord-Koreaanse Goebbels", naar de propagandaminister onder het nazibewind van Adolf Hitler in de Tweede Wereldoorlog. Invloed op media en kunst Kim Ki-nam kreeg in de jaren 70 de leiding over de staatskrant, de Rodong Sinmun. Zijn invloed reikte in de loop der jaren steeds verder. Hij was de bedenker van politieke slogans van de staat, had een stevige vinger in de pap bij media en uitgeverijen en hij zorgde ervoor dat beeldende kunstenaars in Noord-Korea de Kim-machthebbers gunstig afschilderden. De propagandachef, overigens geen familie van de Kim-dynastie, had een nauwe relatie met Kim Jong-il. Volgens de BBC werden ze als "drinkmaatjes" gezien. Bij het overlijden van de leider in 2011 was Kim Ki-nam een van de zeven hoge functionarissen die de lijkwagen vergezelden, samen met de nieuwe leider Kim Jong-un. Staatsbegrafenis Kim Jong-un bracht vandaag een bezoek aan Pyongyang, waar Kim Ki-nam ligt opgebaard. Volgens de Noord-Koreaanse leider is het "een verlies van een doorgewinterde revolutionair die tot het einde toe grenzeloos loyaal was aan het land". Morgen krijgt Kim Ki-nam een staatsbegrafenis in de Noord-Koreaanse hoofdstad.

De gesprekken over de beëindiging van het pro-Palestijnse protest op de Universiteit van Amsterdam (UvA) hebben nog niet tot een oplossing geleid. Een onderhandelingsteam van vijf studenten en drie docenten sprak vanochtend anderhalf uur met een afvaardiging van het college van bestuur. Eind van de middag wordt verder gepraat, zegt student Carlos van Eck, die in het team zit. De studenten en docenten eisen opnieuw dat de universiteit een lijst openbaar maakt met alle Israëlische instanties waar een relatie mee is. De lijst die de universiteit gisteren openbaar maakte is volgens hen niet compleet. Verder eisen ze dat de samenwerking wordt opgeschort met Israëlische instellingen die "medeplichtig zijn aan de onderdrukking, apartheid en genocide in Palestina", aldus een actievoerder vanmorgen. Volgens Van Eck is het protest primair een actie van studenten en docenten. "Gezien de de bedreigende situatie staan we wel toe dat iedereen steun kan betuigen, maar het gaat over de UvA. We voelen ons gesteund door die solidariteit." Universiteitsbestuurder Peter-Paul Verbeek zei tegen stadszender AT5 dat hij begrijpt dat de situatie in Gaza de actievoerders "heel erg raakt, dat doet het ons ook". Ook zei hij dat het beantwoorden van hun vragen tijd vergt. Oproep tot steun De actievoerders bezetten gisteren een gebouw van de universiteit op het Binnengasthuisterrein in de binnenstad. Ze wierpen barricades op waardoor ook andere universiteitsgebouwen niet te gebruiken zijn. Anders dan bij de demonstratie die eergisteren begon op het Roeterseiland deed de universiteit dit keer geen aangifte. De politie besloot daarom deze bezetting en blokkades aan de Oudezijds Voorburgwal en Grimburgwal vooralsnog ongemoeid te laten. De actievoerders hebben op hun Instagramaccount een oproep geplaatst om om naar de Oudezijds Voorburgwal te komen in verband met een eventuele ontruiming. Vanochtend vroeg was het rustig in het gebied. De demonstranten hebben barricades opgeworpen van kantoormeubilair, hekken van een bouwplaats en fietsen. Achter de barricaden liep een tiental mensen rond. Het is onduidelijk hoeveel betogers er binnen zitten. Aan het eind van de ochtend hesen demonstranten op een van gebouw aan de Grimburgwal. "De nacht is veilig verlopen", zei een van de demonstranten in het NOS Radio 1 Journaal. "We hebben een goede relatie met de politie opgebouwd. We hebben in vrede dit protest kunnen voeren. Daar zijn we heel blij mee." Volgens deze demonstranten moet aan het opwerpen van barricades niet te zwaar worden getild. "Dit vinden we kunnen omdat het een kleine hindering van het dagelijks leven is. Dit staat in geen verhouding tot de hongersnood en bommencampagne op Gaza, waar 2 miljoen Palestijnen uit hun huizen zijn verdreven." Voorbijgangers tonen weinig begrip voor de bezetting. "Ik vond het grimmig", zegt een man die voorbijliep. "Wat me opviel is dat heel veel demonstranten gezichtsbedekking hadden. Ik denk: als je vreedzaam wilt demonstreren, waarom moet je dan op voorhand anoniem blijven? Het komt agressief over. Ik vind dat vervelend om te zien. Ik hoop dat ze met elkaar gaan overleggen en dit gaan opruimen." Een hardloper vindt dat er voor- en tegenargumenten zijn. "Maar dat ze dat gebouw ook schade toebrengen vind ik sowieso niet goed." Een bouwvakker die niet naar zijn werk kan, keurt het protest af. "Ik ben voor Israël." Hoe verder? Het is nu afwachten hoe het overleg met het college van bestuur verder gaat. Dat geldt ook voor de politie. "Onze acties hangen af van de dingen die gaan gebeuren", zegt een woordvoerder. "We blijven in de buurt, op afstand, en op het moment dat onze inzet gevraagd wordt dan doen we dat. Dat kan zijn: als de UvA aangifte doet, de gemeente besluit de demonstratie te ontbinden of er strafbare feiten worden gepleegd. Zo niet, dan ondernemen wij geen actie." "De nacht is veilig verlopen", zegt een bezetter: Van de 140 demonstranten die bij het politieoptreden gisternacht op de campus op het Roeterseiland zijn aangehouden zitten er volgens hun advocaat nog twee vast. Ze worden verdacht van openlijke geweldpleging. In de Amsterdamse gemeenteraad is vrijdagmiddag een spoeddebat over de pro-Palestijnse protesten bij de UvA-gebouwen.