Hulpmiddelen
Van Land Veranderen:

LIVE Europa League: AZ dankt VAR tegen Elfsborg

AZ speelt vanaf 18.45 uur voor eigen publiek in de Europa League tegen Elfsborg, de huidige nummer 6 van de Zweedse competitie. AZ-trainer Maarten Martens waarschuwt: „We treffen een gedisciplineerde tegenstander die weet hoe ze willen aanvallen en verdedigen.”


Lees het volledige artikel over: telegraaf.nl
Storm Aitor onderweg naar Nederlandse kust: KNMI waarschuwt vannacht voor zware windstoten
Storm Aitor is onderweg naar de Nederlandse kust. Daarom geldt op de Markerwaarddijk (N307) tussen Lelystad en Enkhuizen vanaf 01.00 uur een inhaalverbod, zo is bepaald wegens de verwachte harde wind.
www.telegraaf.nl
Herbeleef hier de heerlijke Europese zege van Ajax op Besiktas
Ajax is het hoofdtoernooi van de Europa League uitstekend begonnen. De club was veel te sterk voor Besiktas in een sfeervolle Johan Cruijff ArenA (4-0).
www.telegraaf.nl
Ajax wervelt langs Besiktas in Europa League
Ajax is in de competitiefase van de Europa League uit de startblokken geschoten. De ijzersterk spelende ploeg van Francesco Farioli liet in eigen huis geen spaan heel van het kwalitatief sterk geachte, maar ontzettend tegenvallende (lees: zwak gemaakte) Besiktas van Giovanni van Bronckhorst (4-0). Op de ruime overwinning viel niets af te dingen.
www.telegraaf.nl
Erfgenamen eisen kunstwerken terug van Mauritshuis
Erfgenamen van de in 1946 overleden kunsthistoricus Abraham Bredius eisen kunstwerken terug van het Mauritshuis. Dat bevestigt hun advocaat na berichtgeving van NRC. Het museum in Den Haag zou afspraken over het tentoonstellen van de werken niet nakomen. Onder de werken zijn topstukken van Rembrandt. Voor zijn overlijden was Bredius met het Mauritshuis overeengekomen dat hij het museum 25 van zijn kunstwerken zou nalaten. In ruil daarvoor zouden de werken altijd op zaal hangen, oftewel: ze moesten altijd worden tentoongesteld in het museum. Dat blijkt niet het geval. Twintig van de 25 werken hangen niet op zaal. De erfgenamen beroepen zich nu op de afspraken die toen zijn gemaakt. Zij zijn geen directe nakomelingen van Bredius, maar familieleden van zijn pupil Joseph Kronig (1887-1984). Bredius en Kronig brachten een groot deel van hun leven met elkaar door en Kronig was de enige erfgenaam van het vermogen van Bredius. 'Niet om het geld te doen' De advocaat van de familie, Gert Jan van den Bergh, zegt dat Bredius heel strikt was in zijn voorwaarden bij het testament. "Begin vorige eeuw had hij al een deel van zijn collectie aan het Rijksmuseum gegeven. Vervolgens kwam hij erachter dat de kunstwerken in het donker bij een trap werden gehangen. Dat wilde hij nooit meer." Vandaar dat Bredius voor de kunstwerken die na zijn overlijden naar het Mauritshuis gingen, de strenge eis had opgesteld dat ze altijd te zien moesten zijn. "In werkelijkheid heeft het museum de collectie geaccepteerd, maar niet de voorwaarden", aldus van den Bergh. De advocaat benadrukt dat het de familie niet om het geld gaat en zij niet van plan zijn om de kunstwerken te verkopen. "Het gaat om het naleven van het testament." Directeur Bredius (1855-1946) was een gevierd kenner van de Hollandse zeventiende-eeuwse schilderkunst. Van 1889 tot 1909 was hij directeur van het Mauritshuis. Het museum had hem zelf verzocht de werken na te laten. De collectie bestaat onder andere uit schilderijen van Rembrandt, Jan Steen en Jan van Goyen. Vier werken van Rembrandt en één van Van Ruysdael hangen nog wel op zaal. Vandaag is een dagvaarding afgeleverd bij het Mauritshuis en bij de Nederlandse staat, de eigenaar van de collectie van het Mauritshuis. Het Mauritshuis zegt geen mededelingen te kunnen doen zolang de zaak loopt.
nos.nl
Ouders van verdwenen Mexicaanse studenten wachten al 10 jaar op antwoorden
Moe zien ze eruit, de oudere mannen en vrouwen die op een regenachtige middag het herdenkingsmuseum Casa de la Memoria in Mexico-Stad binnenlopen. Ze hebben zojuist zeven uur in de bus gezeten, vanuit de door geweld verscheurde deelstaat Guerrero aan de westkust, helemaal naar de hoofdstad. Iedere maand maken ze deze tocht, om de aandacht te houden op de kinderen wier beeltenissen ze op hun shirts dragen. Het zijn hun kinderen. Hun zoons. Tien jaar geleden verdwenen ze, en begon de strijd van deze ouders. Het was op 26 september 2014 dat een grote groep studenten aan de lerarenopleiding van het plaatsje Ayotzinapa in Guerrero naar de nabijgelegen stad Iguala trok. Ze gingen naar een betoging, zoals de activistische studenten zo vaak deden. Deze keer zouden ze niet thuiskomen. Onderweg terug naar Ayotzinapa werd hun bus aangehouden door politieagenten. Het vuur werd geopend, drie studenten kwamen om. 43 anderen werden weggevoerd. Waarheen, is tien jaar later nog steeds de vraag. 'Levend terug' Benjamín, de destijds 19-jarige zoon van Cristina Bautista, was een van de 43. Ze herinnert zich de glimlach, de ondeugende ogen en de energie van haar zoon als de dag van gisteren. "Zolang ik mijn zoon niet heb gevonden, blijft hij leven voor mij. Tegen hem en zijn vrienden zeg ik: wanhoop niet. Wij ouders zullen blijven zoeken." Op een wit doek, die Cristina constant tegen haar borst gedrukt houdt, heeft ze het gezicht van Benjamín geborduurd. "Levend werden ze meegenomen. Levend willen we ze terug hebben", staat er in zwarte letters omheen. Het is het motto van deze protestbeweging, een spreuk die de hele middag door het centrum van de stad zal schallen. In het Casa de la Memoria bereiden Cristina en de andere ouders zich voor op een protestmars, die in de middag plaatsvindt in het druilerige centrum van Mexico-Stad, waar de hoofdstraat is afgezet om de ouders ruim baan te geven. Getuigenverhoren Felgekleurde protestborden met nummers 43 erop worden uitgedeeld. Huidige studenten aan de lerarenopleiding in Ayotzinapa lopen ook mee. Potige jongens, in het zwart gekleed, die vol overgave om gerechtigheid schreeuwen. Want die gerechtigheid, die blijft voorlopig nog uit. Hoewel er mensen zijn gearresteerd en veroordeeld, blijft het een grote vraag wat er die nacht precies is gebeurd met de 43 jongens nadat ze werden weggevoerd. Uit getuigenverhoren komt een verhaal naar voren dat tekenend is voor grote delen van Mexico: agenten, militairen en andere autoriteiten werkten nauw samen met plaatselijke drugskartels en hielpen hen misdaden te plegen en berechting te ontlopen. Volgens een getuigenis zou de groep zijn overgedragen aan Guerrero Unidos, de machtigste bende van de deelstaat. Die bende zou de studenten hebben geëxecuteerd en later hebben verbrand in een plaatselijk crematorium. Wanhopig In andere getuigenissen wordt gesproken van een rol voor militairen, die de studenten eerst zouden hebben ondervraagd. Met name rond de rol van het leger zijn onderzoekers tegen een muur aangelopen. Hooggeplaatste militairen weigeren mee te werken aan het onderzoek, verdachten vluchtten naar het buitenland of worden vermoord. De ouders van de 43 vermiste studenten zijn wanhopig. Ze hadden hun hoop gevestigd op Andrés Manuel López Obrador, de huidige president van Mexico, die bij zijn aantreden in 2018 gerechtigheid beloofde. Later deze week hebben ze een ontmoeting met hem. Maar ze weten al: ook AMLO, zoals de president kortweg wordt genoemd, zal niet met antwoorden komen. Zoals bij zoveel zaken in Mexico, waar ruim 100.000 mensen als vermist staan opgegeven, dreigen ook bij 'Ayotzinapa' antwoorden uit te blijven. Herinneren De ouders zijn inmiddels aangekomen bij een donkerrood nummer 43, een monument in de stad voor hun vermiste kinderen. De zwartgeklede studenten uit Ayotzinapa beginnen te tellen, van 1 tot 43. Dan een oorverdovend "justicia!", "gerechtigheid!" Staand voor het nummer 43 haalt Cristina een lijst namen uit haar zak. Ze schraapt haar keel en begint ze een voor een op te lezen. Na iedere naam roept de menigte "aanwezig, en in leven!" Als ze bij de naam van Benjamín is, stokt haar stem even. Alleen door te herinneren, blijft haar zoon in leven.
2 u
nos.nl
Foo Fighters annuleren optreden na rel rond slippertje Dave Grohl
Foo Fighters hebben onverwacht hun optreden op het Soundside Music Festival afgezegd. De band van frontman Dave Grohl besloot de show, gepland voor dit weekend, zonder opgaaf van reden te annuleren.
2 u
www.telegraaf.nl
Techbedrijf OpenAI verandert koers, technologiedirecteur stapt op
Technologiebedrijf OpenAI is van plan de bedrijfsstructuur op de schop te nemen. De maker van chatbot ChatGPT wil zich definitief omvormen van een stichting naar een bedrijf met winstoogmerk, meldt persbureau Reuters. Rond hetzelfde moment dat dit nieuws bekend werd, maakte de technologiedirecteur van OpenAI, Mira Murati, op X bekend weg te gaan bij het kunstmatige-intelligentiebedrijf. Ze zegt dat te doen om "tijd en ruimte te maken voor mijn eigen zoektocht". Richtingenstrijd Murati was 6,5 jaar werkzaam bij OpenAI, waarvan ook heel even als de hoogste baas. Dat gebeurde in november vorig jaar, toen topman Sam Altman werd ontslagen door de raad van toezicht. Het was een van de vele ontwikkelingen tijdens enkele crisisweken binnen het bedrijf. Uiteindelijk keerde Altman binnen een week weer terug als topman, onder druk van investeerder Microsoft. De onrust vorig jaar kwam voort uit een richtingenstrijd binnen het bedrijf. Een deel van de OpenAI-top wilde meer tempo in technologische ontwikkeling en meer focus op winstgevendheid, een ander deel pleitte juist voor veiligheid en zorgvuldigheid. Naast Murati vertrekken nu ook twee hooggeplaatste onderzoekers bij OpenAI. Daarmee zijn ze niet de eersten: afgelopen maanden gingen medeoprichters Ilya Sutskever en John Schulman ook al weg. Medeoprichter Greg Brockman kondigde vorige maand aan de komende tijd een sabbatical te nemen. De recente uittocht valt moeilijk los te zien van de nieuwe koers van het AI-bedrijf. OpenAI begon in 2015 nog als een stichting, met als doel "de samenleving te beschermen tegen oncontroleerbare AI-systemen". Nu wil het dus een bedrijf met winstoogmerk worden, waarin de stichting nog wel bestaat, maar nog slechts een minderheidsaandeel heeft. Volgens Reuters koerst het bedrijf af op een nieuwe investeringsronde, waarmee het 6,5 miljard dollar (zo'n 5,8 miljard euro) hoopt op te halen. Daarmee wordt de AI-onderneming gewaardeerd op zo'n 150 miljard dollar. Ter vergelijking: in 2021 was OpenAI nog 14 miljard dollar waard. Techbedrijven als Apple en chipfabrikant Nvidia zouden interesse hebben om te investeren in de onderneming. Bij de nieuwe investeringsronde zou topman Sam Altman ook 7 procent van de aandelen (ter waarde van omgerekend 9,3 miljard euro) krijgen. o1 Volgens Jelle Zuidema, universitair hoofddocent natuurlijke taalverwerking aan de UvA, zal er ondanks de nieuwe ontwikkelingen weinig veranderen aan de werkwijze van de onderneming. "OpenAI gedroeg zich al als een bedrijf met winstoogmerk. De hoge marktwaarde van de AI-technologieën oefent enorme druk uit op bedrijven om de grenzen op te zoeken." Een paar weken geleden lanceerde het bedrijf o1, het naar eigen zeggen "eerste AI-model dat zelf kan redeneren". Zuidema: "OpenAI had heel hard een nieuwe aandachtstrekker nodig, om een nieuwe financieringsronde mogelijk te maken. Dat is ze gelukt: met o1 hebben ze iets afgeleverd dat mensen verrast. Maar ze hebben er niks fundamenteels mee opgelost. o1 is een veel kostbaarder model dan vorige modellen, omdat het ook tijdens het gebruik veel rekentijd nodig heeft. Het levert knappe redeneervoorbeelden op, maar ook nog steeds soms grote fouten." Als wetenschapper zegt hij heel bezorgd te zijn over de nieuwe ontwikkelingen. "Toen ChatGPT en beeldgeneratoren verschenen, hebben wij als wetenschappers meteen gewaarschuwd. Met kunstmatig gegenereerde beelden, teksten en geluid, is het moeilijk om nep nog van echt te onderscheiden. Daar heb je watermerken voor nodig, maar er zijn helaas commerciële motieven om dat niet te doen."
2 u
nos.nl
Ecologen: ‘Doodgereden wolfjes bij Otterlo staken mogelijk weg over vanwege afgesloten ecoduct’
De drie jonge wolfjes die donderdagochtend vroeg zijn doodgereden bij Otterlo, moesten volgens ecologen mogelijk de weg oversteken omdat het ecoduct daar is afgesloten met een hek. ,,Volwassen dieren kunnen eroverheen, maar van welpjes is dat niet zeker.”
2 u
www.telegraaf.nl
FC Twente-trainer Joseph Oosting bewijst grote ongelijk KNVB-bobo’s
Als assistent-trainer van Vitesse volgde Joseph Oosting gedurende de lange autoritten van Emmen naar Arnhem een audiocursus Engels om die taal bij te spijkeren. Die lesuurtjes kwamen goed van pas, toen de FC Twente-trainer woensdagavond na het sensationele 1-1 gelijkspel op Old Trafford tegen het sterrenensemble van Manchester United aan de Engelse pers mocht uitleggen hoe hij erin was geslaagd om Erik ten Hag tactisch dusdanig weerwerk te bieden, dat diens peperdure elftal de tanden stuk had gebeten op de Tukkers.
3 u
www.telegraaf.nl
Afscheidscadeaus voor Aboutaleb: yogamat, tuinhandschoen en Netflix-abonnement
Ahmed Aboutaleb nam vanmiddag afscheid als burgemeester van Rotterdam. In de raadszaal werd hij door collega's toegesproken en gaf hij zelf zijn laatste speech. Bij het afscheid waren onder anderen de burgemeester van Utrecht Sharon Dijksma, oud-partijleider Ronald Sörensen van Leefbaar Rotterdam en zijn voorganger Ivo Opstelten aanwezig. Ook de vrouw en dochter van Aboutaleb waren erbij. Theo Coskun nam als eerste het woord. Hij is het langstzittende raadslid van Rotterdam en zat in de sollicitatiecommissie die Aboutaleb uit 25 sollicitanten koos. "Wij zochten de beste burgemeester voor Rotterdam", zei hij, "maar jij groeide uit tot de beste burgemeester van de wéreld." Namens de hele gemeenteraad overhandigde hij Aboutaleb een overlevingspakket. Met daarin onder meer een fietskaart van Nederland, een kookboek, een Netflix-tegoedbon, een yogamat en tuinhandschoenen. "Om na bijna zestien jaar burgemeesterschap lekker uit te rusten." 'En nu opzouten' Ook de Haagse burgemeester Jan van Zanen richtte zich tot Aboutaleb. Hij haalde herinneringen op aan hun eerste ontmoeting in 2014 bij de G4, een vergadering met de vier grootste gemeenten van Nederland, en roemde de inspanningen van Aboutaleb voor de metropoolregio, die zijn gemeente vormt met Rotterdam. Tot slot bedankte locoburgemeester Said Kasmi (D66) Aboutaleb in zijn toespraak. "Je bent één van de bekendste burgemeesters van Nederland. Dat kom door keihard werken." En om dat harde werk te belonen reikte Kasmi de hoogste onderscheiding uit van de gemeente Rotterdam: De Johan van Oldenbarneveltpenning. Aboutaleb kreeg het laatste woord. Hij beschreef de stad waar hij bijna zestien jaar burgemeester van was als "de wereld in het klein". "Een stad die echt als een stad voelt, met bewoners en ondernemers uit alle windstreken", citeert Rijnmond. "Voor mij zit het erop. Het ambt van burgemeester is, na mijn gezin, het beste dat mij ooit is overkomen." Om vervolgens op zijn Rotterdams te eindigen: "Het is goed zo en nu opzouten."
3 u
nos.nl
Welke schoft leverde het wapen waarmee Volkert van der G. Pim Fortuyn vermoordde? Gekmakend dat we het niet weten
Een tv-zoektocht met een happy end is bevredigender dan documentaires met een open einde. Toen ik vol verwachting inschakelde op het derde deel van de docuserie De wapenroute hoopte ik eindelijk te weten te komen welke schoft het wapen leverde waarmee Volkert van der G. Pim Fortuyn vermoordde in 2002. Maar na 22 jaar weten we het nog steeds niet. Sinan Can deed zijn best, maar liep vast. Het pistool – een Star Firestar M43 – was afkomstig uit een wapenfabriek in Eibar in Baskenland, broeinest van de ETA.
3 u
www.telegraaf.nl
Nederlander (29) op Ibiza in de boeien na beroving en mishandeling taxichauffeur
Een 29-jarige Nederlander is op het Spaanse party-eiland Ibiza in de boeien geslagen omdat hij een taxichauffeur had beroofd en mishandeld, nadat de bestuurder weigerde hem met lachgas te vervoeren. Onze landgenoot zit vast.
3 u
www.telegraaf.nl
Bodø/Glimt maakt absurde busrit van 220 meter omwille van UEFA-regels
De UEFA eist dat bij Europese wedstrijden dat beide ploegen met de bus naar het stadion komen. De meeste spelers van het Noorse Bodø/Glimt wonen in de buurt van het stadion en komen normaal te voet.
3 u
www.telegraaf.nl
Open dag azc Grave geschrapt door spanningen rondom asielzoekers
De open dag die komende zaterdag in het asielzoekerscentrum bij Grave zou plaatsvinden, gaat vanwege oplopende spanningen tussen asielzoekers en bewoners van de stad niet meer door. Dat maakt het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) vandaag bekend. Volgens het COA kan de politie de veiligheid van bewoners, bezoekers en personeel niet garanderen, nadat ze "opruiende berichten" op sociale media hebben gezien. Daarin zouden bewoners elkaar oproepen om "zelf in actie te komen". Sinds begin deze maand is er in het stadje onrust ontstaan door auto-inbraken, diefstallen en intimidaties. Volgens sommige Gravenaren zijn asielzoekers uit het nabijgelegen azc daar verantwoordelijk voor. Tegen Omroep Brabant vertellen ze dat ze zich zorgen maken over hun veiligheid. Burgemeester Marieke Moorman van de gemeente Land van Cuijk erkende in een eerdere verklaring al dat er meerdere incidenten zijn geweest in een korte tijd en dat ook het azc daar betrokken bij was, maar zegt dat al die incidenten losstaan van elkaar. Ze vraagt om te "vertrouwen in de handhavers van de gemeente, COA en de politie". Ze wijst erop dat er afgelopen weekend twee mannen opgepakt voor de auto-inbraken. Beide mannen van 27 en 47 jaar oud waren inwoners van Velp, waar het asielzoekerscentrum bij Grave is gevestigd. Tegen de Gelderlander zegt Moorman dat er voor hen "een verblijfplaats elders in Nederland is geregeld". Ze hoopt dat daarmee de rust en het gevoel van veiligheid in de gemeente terugkeren. Meer boa's op straat Daarnaast is het toezicht door boa's, straatcoaches, en politie de afgelopen dagen geïntensiveerd, en blijven zij de komende tijd meer zichtbaar in het straatbeeld. Ook meldt ze dat het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) gesprekken voert met de bewoners van het azc en dat zij het toezicht op de in- en uitgaande bezoekersstroom hebben aangescherpt. Inwoners vertellen dat ze zelf ook app-groepen en een buurtwacht zijn gestart. Pascal is één van die buurtwachters en rijdt elke nacht rondjes door de wijk. "Er is gewoon een hoop overlast en mensen durven de straat niet meer op. De laatste week wordt het erger en erger", zegt hij. Een andere inwoner zegt dat het sinds het azc in 1997 werd geopend altijd goed is gegaan. Wat er sinds begin deze maand aan de situatie is veranderd is onduidelijk, maar in de stad gaat rond dat er een groep asielzoekers vanuit Budel, waar al langer onrust is rondom het azc, naar Grave is overgeplaatst. Het COA ontkent dat, maar wil ook niet zeggen hoe het dan wel zit.
3 u
nos.nl
Biden zegt miljarden toe aan Oekraïne, waaronder langeafstandswapen
De Amerikaanse president Biden heeft een steunpakket van ruim 8 miljard dollar toegezegd aan Oekraïne. Biden maakte dat bekend voorafgaand aan een bezoek van de Oekraïense president Zelensky, later vandaag aan het Witte Huis. Het steunpakket bevat verschillende soorten wapens en munitie, waaronder de zogenoemde JSOW, een zweefbom waarmee het Oekraïense leger op grote afstanden precisieaanvallen kan uitvoeren. Het is de eerste keer dat de VS dit wapensysteem levert. Daarnaast krijgt Oekraïne een extra Patriot-systeem. Het Patriot-luchtverdedigingssysteem kan helikopters, bemande en onbemande vliegtuigen, ballistische raketten en kruisraketten uitschakelen tot een hoogte van ongeveer 20 kilometer en tot een afstand van 60 kilometer. Biden heeft niet gezegd dat de wapens dieper in Rusland mogen worden ingezet. Zelensky hamert er al maanden op dat hij westerse wapens wil kunnen inzetten op doelen in Rusland, maar Biden is daarin terughoudend. 'Topprioriteit' Biden, die over vier maanden het stokje van zijn presidentschap overdraagt, zegt in een verklaring dat hulp aan Oekraïne nog altijd "topprioriteit" is. "Daarom kondig ik vandaag een toename van hulp aan Oekraïne aan en een reeks aanvullende acties om Oekraïne te helpen deze oorlog te winnen." Bij zijn bezoek aan het Witte Huis zal Zelensky zijn "overwinningsplan" presenteren aan de Amerikaanse president. Het is onduidelijk wat daar precies in staat. Gisteren sprak Zelensky voor de tweede keer sinds het uitbreken van de oorlog de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties toe. Hij zei dat de wereld verenigd moet blijven tegen de Russische agressie in Oekraïne. Ook beschuldigde hij Rusland van het beramen van plannen om Oekraïense kerncentrales aan te vallen. Bezoek munitiefabriek Niet iedereen in de VS is blij met het bezoek van Zelensky. Eerder deze week haalde hij zich de woede op de hals van de Republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Mike Johnson. Zelensky bezocht afgelopen zondag met een aantal prominente Democraten een munitiefabriek in Pennsylvania. Die staat speelt een cruciale rol bij de komende presidentsverkiezingen. Volgens Johnson was het bezoek "duidelijk een partijpolitieke campagnebijeenkomst, bedoeld om de Democraten te helpen". In een open brief eist Johnson het ontslag van de Oekraïense ambassadeur in de VS, die volgens hem het bezoek heeft georganiseerd.
3 u
nos.nl
Studies directeur Amerikaans gezondheidsinstituut 'vol met vervalsingen'
Opnieuw wordt de wetenschappelijke wereld opgeschrikt door een geval van wetenschappelijk wangedrag: in niet minder dan 132 wetenschappelijke studies van de hand van neurowetenschapper Eliezer Masliah blijken zaken niet in de haak te zijn. "Adembenemend", noemt neurowetenschapper Christian Haass het, "ik viel van mijn stoel". De studies van Masliah lijken vol te zitten met afbeeldingen die zijn vervalst, schrijven de onderzoekers. Ook zijn talrijke afbeeldingen hergebruikt. In een aantal gevallen werden identieke afbeeldingen gebruikt in verschillende studies die jaren na elkaar werden gepubliceerd. Het verdachte gebruik van de afbeeldingen vond plaats over een periode van 26 jaar, van 1997 tot 2023. De bevindingen zijn door een elftal wetenschappers bekendgemaakt in het wetenschappelijke blad Science, onder wie Haass. Masliah is niet de eerste de beste: hij is een van de directeuren bij het National Institute of Health, zeg maar de Amerikaanse variant van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek. In zijn functie overziet hij een jaarlijks budget van 2,6 miljard dollar voor onderzoek naar onder meer parkinson en alzheimer. Het instituut lijkt hem tijdelijk op non-actief te hebben gesteld: "Hij dient op dit moment niet in de capaciteit van directeur", meldt het instituut in een korte verklaring, om daaraan toe te voegen dat ze geen verdere zaken van personele aard bespreken. Masliah zelf is niet ingegaan op het verzoek te reageren op de aantijgingen. De mede-auteurs van de studies van Masliah hoeven niet van zijn manipulaties geweten te hebben, benadrukken de neurowetenschappers die de onrechtmatigheden boven water hebben gekregen. Masliah was de enige auteur die bij alle 132 studies was betrokken. Een formeel vervolgonderzoek lijkt nu onvermijdelijk. Een deel van de studies die nu onder vuur zijn komen te liggen vormt namelijk de basis voor kandidaat-geneesmiddelen die bedoeld zijn om de ziekte van Parkinson en andere hersenaandoeningen te behandelen. Sommige van deze middelen zijn zelfs al op mensen getest in klinische trials. Het antilichaam prasinezumab bijvoorbeeld werd op basis van Masliahs werk goedgekeurd voor zulke tests. In die tests werkte het middel niet beter dan een placebo, maar gaf het wel meer bij-effecten, zoals duizeligheid en hoofdpijn. "Schokkend", zegt ook Marcel Verbeek, hoogleraar neurodegeneratieve aandoeningen aan het Radboudumc en zelf niet betrokken bij het onderzoek. "Alleen al de omvang is indrukwekkend, met 132 artikelen. Maar minstens zo schokkend is dat het om een directeur bij het NIH gaat, die heel veel macht heeft over onderzoeksgeld. Je zou hopen dat zo iemand de vleesgeworden integriteit is." Slecht voor vertrouwen Daarnaast is het ook een smet op het blazoen van het alzheimer- en parkinson-onderzoek, zegt Verbeek. "Het doet het algemene vertrouwen in de wetenschap geen goed. Dat raakt dus ook de 99,9 procent goede en eerlijke wetenschappers." Vaak wordt publicatiedruk onder wetenschappers als een reden gezien voor onvolkomenheden in publicaties, maar hier lijkt iets anders aan de hand te zijn: "Kennelijk worden sommige mensen gedreven door een enorme geldingsdrang, en verliezen ze de integriteit uit het oog."
3 u
nos.nl
Nederlandse wielrengeschiedenis straks vereeuwigd in Hoogerheide
Tientallen jaren aan Nederlandse wielergeschiedenis krijgen eindelijk een plek. Het Nederlands Wielersport Museum is een stap dichterbij. De plannen daarvoor zijn vandaag gepresenteerd in Hoogerheide, in West-Brabant. En dat is voor ambassadeur en oud-wielrenner Rini Wagtmans een droom die na bijna 40 jaar uitkomt. Wagtmans, zelf een befaamde renner, won in 1970 drie etappes in de Tour de France en werd vijfde in het eindklassement. Zestien jaar later, in 1986, schreef hij voor het eerst een brief, toen nog aan de gemeente Rucphen, met het idee om een nationaal museum te openen voor de sport. De truien, trofeeën en andere relikwieën liggen nu veelal nog bij de renners van toen thuis, op zolder of in de garage. Daar moet, als alle plannen zijn goedgekeurd, volgend jaar verandering in komen. In een nieuw complex komt het nationaal museum, samen met een wielersociëteit, appartementen, horeca en een reisbureau voor fietstours. Ook zal er in het museum een grote collectie fietsen en gele truien komen. Verder is het plan om ook met materiaal van het museum voor Beeld en Geluid samen te werken en per seizoen wisselende tentoonstellingen en exposities te laten zien, van baanwielrennen tot de grote rondes. Verslaggever Joris van Poppel krijgt een rondleiding op de plek waar het museum moet komen: De keuze voor de plaats in West-Brabant komt niet uit de lucht vallen. Het is een regio waar veel grote namen uit de wielersport vandaan komen zoals Wim van Est, de eerste Nederlander met een gele trui. Het is het geboortedorp van Adrie van der Poel; de vader van wereldkampioen Mathieu van der Poel. Hoogerheide is ook de plaats waar de wereldbekerwedstrijd veldrijden wordt gehouden. De locatie van het nog te bouwen museum ligt vlak bij de finish. Het Nederlands Wielersport Museum moet in oktober volgend jaar aan de Scheldeweg de deuren openen.
3 u
nos.nl
KNMI waarschuwt: vannacht zware windstoten aan de kust en veel regen verwacht
In de nacht van donderdag op vrijdag gaat het hard waaien. In de kustgebieden kunnen zware windstoten plaatselijk leiden tot schade en overlast, meldt het KNMI. „De zware windstoten kunnen hinder opleveren voor het verkeer en er is kans op het afbreken van boomtakken. Ook kunnen rondvliegende voorwerpen zoals dakpannen gevaar opleveren.”
4 u
www.telegraaf.nl
'Strengste asielregime ooit' belangrijk voor Wilders én zijn politieke vrienden
Toen PVV-minister Faber haar opt-outbrief stuurde naar de Europese Commissie wachtte premier Orbán niet lang met een bericht op X: "Eindelijk een dappere regering. Waar kan Hongarije zich hiervoor aanmelden?" De kabinetsdeelname van de PVV leunt volgens de partij op "het strengste asielregime ooit". Voor Wilders zelf staat er met kabinetsdeelname meer op het spel dan het nationale belang. Hij is, al mocht hij geen premier worden, met zijn PVV ook het voorbeeld in de opmars van gelijkgestemde Europese partijen, die nieuwsgierig meekijken hoe het gaat. Hoe groter die partijen in de Europese landen worden, hoe makkelijker Wilders die macht ook kan gebruiken voor zijn invloed op Nederlands beleid. Luister naar mij, kan hij zeggen, kijk eens hoe groot we bij elkaar zijn. Wilders laat zich regelmatig zien op het internationale toneel. Hij ontmoette de Oekraïense premier Zelensky op een congres in Italië waar ook premier Meloni was, hij belde met de Israëlische minister van Defensie en ging langs bij Europese collega's. Over anderhalve week gaat Wilders weer naar Italië voor een ontmoeting met Matteo Salvini, de partijleider van Lega en minister in het kabinet-Meloni en de Hongaarse premier Orbán. Een spannend bezoek, waar ze Wilders zullen vragen naar de stand van zaken van 'zijn' kabinet. Wilders en Salvini sloten zich afgelopen zomer aan bij de door Orban opgerichte Europese fractie Patriots for Europe, die de Trumpachtige-slogan Make Europe great again gebruikt. Het was mede een initiatief van de Tsjechische partij Ano en de Oostenrijkse FPÖ van Herbert Kickle, die zondag naar verwachting de landelijke verkiezingen gaat winnen. De agenda van dit politieke samenwerkingsverband wordt gedomineerd door een streng asielbeleid, nationalisme en traditionele (christelijke) waarden. Door politicologen wordt hun agenda radicaal-rechts en populistisch genoemd. Ook andere oude bekenden van Wilders sloten zich snel aan: Rassemblement Nationale van Marine le Pen, het Spaanse Vox van Santiago Abascal, zusterpartij Vlaams Belang, Morten Messerschmidt met de Deense Volkspartij en Chega uit Portugal. De Italiaanse Meloni richtte een eigen fractie op maar zal altijd "een vriend en bondgenoot" blijven, zei Abascal. De partijen stappen over hun soms grote onderlinge verschillen heen. De meer liberale partijen zwijgen bijvoorbeeld over het anti-lhbti-beleid van Orbán, Le Pen sloopte het antisemitisme uit haar partij en Wilders steunt nu Oekraïne. Wat hen samenbindt is het stoppen van de instroom van asielzoekers. Een politieke strategie die ook gebaseerd is op: samen zijn we groot. De samenwerking kent een lange voorgeschiedenis waar Wilders een grote rol in speelt. De partijen werden in eigen land vaak met de nek aangekeken en buiten coalities gehouden. Toch bleven zij de kiezers opzoeken en die wisten hun strenge asielagenda steeds meer te waarderen. "2017 wordt het jaar van de revolutie in Europa", zei de PVV-leider op een internationaal verkiezingscongres. "Een patriottistische lente zal aanbreken." De partijen zitten sindsdien inderdaad bijna allemaal in de lift. Wilders werd vorig jaar zelfs de grootste bij nationale verkiezingen en neemt deel aan een kabinet met streng asielbeleid als speerpunt. "Het toont aan dat ons gezamenlijke gedachtengoed, het verdedigen van nationale belangen, nu aan de winnende hand is in Europa", zei partijvoorzitter Jordan Bardella van Rassemblement National. De partijen hebben weinig vertrouwen in de huidige EU. Daarom proberen ze die "van binnenuit" te veranderen. Nog belangrijker vinden ze het om groot te worden in eigen land zodat zij daar de wetgeving kunnen veranderen. Wilders en de andere partijleiders helpen elkaar daar zo veel mogelijk bij. Ze steunen elkaar in verkiezingscampagnes, spreken op elkaars congressen en zoeken gezamenlijk de publiciteit. Elke overwinning wordt via sociale media, zeker via Wilders' favoriete medium X, breed uitgemeten en gedeeld. Maar het mogelijke stranden van de asielnoodwet gooit roet in het eten. Coalitiepartij NSC legde een bommetje onder de afspraak die voor Wilders juist het belangrijkst is. Willen de andere partijen dat Wilders de coalitie nog ziet zitten, dan moeten ze met een oplossing komen. Volgende week staat het onderwerp al op de agenda van de ministerraad. Gaat die vergadering van start zonder goede voorbereiding en zonder plan om Wilders tevreden te houden, dan is de uitkomst zeer onzeker.
4 u
nos.nl
Ajax met Brian Brobbey weer in de spits tegen Besiktas, Wout Weghorst op de bank
Ajax start de Europa League met een wedstrijd tegen het Turkse Besiktas, dat onder leiding staat van Giovanni van Bronckhorst. De Amsterdammers komen vanaf 21.00 uur in actie.
4 u
www.telegraaf.nl
Leontien van Moorsel overvallen door vraag of zij functie van bondscoach Nederlandse vrouwen ambieert
WK-goud is bij de vrouwen het enige dat telt op dit zware parcours rond Zürich. Demi Vollering is de topfavoriete, maar achter de schermen wordt er ook vooruitgekeken. Bondscoach Loes Gunnewijk stopt per 31 december en er is een zoektocht gaande naar haar opvolger. De Telegraaf polste Leontien van Moorsel, die niet meteen volmondig ja zegt, maar…
4 u
www.telegraaf.nl
Big brother-winnaar Bart gaat emigreren: nieuwe start in Namibië
Opnieuw pakt Bart Spring in ’t Veld (48) zijn koffer, deze keer niet om net als 25 jaar geleden het (eerste) Big brother-huis in te gaan, maar om te emigreren. Na drie jaar in een gevangenis te hebben gewerkt gooit hij het roer opnieuw volledig om, al is hij nog niet helemaal klaar met de tv-hit van toen...
4 u
www.telegraaf.nl
Alle genomineerden voor Gouden Televizier-Ring bekend: reistelevisie en reality populair
De nominaties voor het 59e Gouden Televizier-Ring gala zijn bekend. Met de onthulling van de drie meest gewaardeerde tv-programma’s van afgelopen seizoen is het rijtje genomineerden compleet.
4 u
www.telegraaf.nl
Jan (82) en Anneke (80) bouwden hun eigen stukje tropen in Friesland
Op hun favoriete vakantie-eiland Curaçao genoten Jan (82) en Anneke Leeman (80) altijd van de gelijkvloerse, lichte en open woningen. Ze besloten er één in Drachten te laten bouwen.
4 u
www.telegraaf.nl
Ryan (18) niet enige slachtoffer eergerelateerd geweld in Nederland: ook mannen moeten vrezen voor toorn familie
De schokkende moord op de 18-jarige Syrische Ryan uit Joure staat niet op zich. Eergerelateerd geweld neemt toe in ons land. Niet alleen vrouwen, maar ook mannen zijn slachtoffer van geweld om de familie-eer te redden. Wilfred Janmaat, hoofd van het Landelijk Expertisecentrum Eergerelateerd Geweld van de politie hoopt dat migrantenorganisaties een belangrijke rol kunnen spelen bij het beteugelen van dit soort misdrijven.
4 u
www.telegraaf.nl
Zwitserse Muriel Furrer (18) ’in zeer kritieke toestand’ na zware val in WK-wegrit voor junioren
De Zwitserse wielrenster Muriel Furrer ligt in „zeer kritieke toestand” in een Zwitsers ziekenhuis. Dat meldt de internationale wielerunie UCI in een verklaring. De 18-jarige renster kwam donderdag hard ten val op de WK wielrennen in Zürich.
4 u
www.telegraaf.nl
Nederlandse Agnes (70) woont op 8 kilometer van de Libanese grens: ’Ik was altijd links en voor vrede, nu weet ik het niet meer’
Agnes Eshel kijkt naar een alarmbericht op haar telefoon: de lokale autoriteiten waarschuwen dat ze in de buurt moet blijven van een schuilruimte omdat er elk moment nieuwe Hezbollah-aanvallen worden verwacht. Er is alleen één probleem: die heeft ze niet. Ze wijst in haar woonkamer naar een piano, die achter een binnenmuur staat. „Dat schijnt de veiligste plek te zijn. Dus ga ik daar maar elke keer naartoe.”
5 u
www.telegraaf.nl
Gouden Griffel voor kinderboek 'Het kleine heelal'
De Gouden Griffel, de belangrijkste literatuurprijs voor kinderboeken, gaat dit jaar naar Het kleine heelal, geschreven door Annejan Mieras. Dat is bekendgemaakt in het NOS Jeugdjournaal. Volgens de jury is het winnende boek "het ultieme kinderboek, dat alles heeft om uit te groeien tot een klassieker". Het boek gaat over een meisje dat vanwege allerlei tegenslagen met haar moeder in een caravan op camping 'Het kleine heelal' belandt. Daar beleeft ze allerlei avonturen en ontmoet ze interessante mensen. De jury, onder leiding van voormalig nieuwslezer Noraly Beyer, noemt Het kleine heelal "kundig en liefdevol gecomponeerd". Auteur Mieras was lang werkzaam als architect en werkt inmiddels al jaren als docent op een basisschool. Het kleine heelal is haar derde boek. Gouden Penseel Het Gouden Penseel, de prijs voor het best geïllustreerde kinderboek, werd toegekend aan Jeska Verstegen. Haar bekroonde illustraties staan in Het touw en de waarheid van Marco Kunst. "De uitzonderlijke wijze waarop tekst en beeld hier samenvloeien, de manier waarop dit verhaal duiding geeft aan onze tijd en vernieuwing binnen het werk van deze illustrator, maken dat de Penseeljury met genoegen en overtuiging een Gouden Penseel toekent", aldus het juryrapport. De Griffels en Penselen zijn de bekendste en meest prestigieuze juryprijzen voor kinderboeken in Nederland. De winnaars zijn bekendgemaakt in aanloop naar de Kinderboekenweek, die woensdag 2 oktober van start gaat. Het thema is dit jaar 'Lekker Eigenwijs'.
5 u
nos.nl
Onhaalbaar droprecept van vader en zoon Klepper valt ook buiten de markt in de smaak
„Je kan stoppen met de markt.” Deze goedbedoelde boodschap van de accountant, zorgt voor onrust bij Willem Klepper (60). Met zijn snoepkraam staat hij al bijna 35 jaar op de markt. Aan stoppen wil hij niet denken. Maar het succes van zijn eigen drop dwingt hem om keuzes te maken.
5 u
www.telegraaf.nl
Alarm autoindustrie geeft kopzorgen hier: ’Nederlandse bedrijven moeten niet worden geraakt’
Nederland kijkt met grote zorgen naar de alarmerende berichten over de Duitse auto-industrie. Minister Dirk Beljaarts (Economische Zaken) heeft er donderdag kort over gesproken met de Duitse staatssecretaris Sven Giegold (Economische Zaken en Klimaatactie) in Brussel.
5 u
www.telegraaf.nl
Strafrechtelijk onderzoek naar fatbikeverkoper La Souris
Het Openbaar Ministerie is een strafrechtelijk onderzoek gestart naar fatbikeverkoper La Souris en eigenaar Armando Muis. Dat bevestigt een woordvoerder van het OM. Volgens het OM staat het onderzoek los van de uitzending van vandaag van consumentenprogramma BOOS over het bedrijf. Het programma stelde dat La Souris de afgelopen jaren waarschijnlijk tienduizenden fatbikes met te sterke motoren heeft verkocht. Een fatbikemotor mag in Nederland een vermogen van maximaal 250 watt hebben. Uit onderzoek van BOOS zou blijken dat het bedrijf fatbikes verkocht met een vermogen van 500 tot 750 watt. Ook de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) houdt zich bezig met de fatbikeverkoper. Vorige maand werden 1100 fatbikes van La Souris in beslag genomen, omdat ze volgens de inspectie niet veilig zijn. Tweede Kamer De fatbike is al langer onderdeel van politieke en maatschappelijke discussie. Op dit moment mag iedereen nog op een fatbike rijden, ook jonge kinderen. De e-bike met dikke banden mag maximaal 25 kilometer per uur kunnen rijden, maar wordt soms ook opgevoerd tot wel 45 of 50 kilometer per uur. De Tweede Kamer nam deze week een motie aan om het gebruik van fatbikes door kinderen onder de 14 jaar te verbieden. De NOS heeft op meerdere manieren geprobeerd contact te krijgen met La Souris, maar het bedrijf heeft niet gereageerd op het strafrechtelijke onderzoek van het OM of de beschuldigingen van BOOS.
5 u
nos.nl
Exclusief kijkje op set Amsterdamned 2: ’Aan vorige film heb ik een dubbele hernia overgehouden’
In hartje Amsterdam wordt sinds deze week het vervolg opgenomen van de Nederlandse filmklassieker Amsterdamned uit 1988. Ook in dit tweede deel is er in de grachten iets niet pluis, en het is aan de jonge rechercheur Tara Lee, gespeeld door Holly Mae Brood, om een aantal gruwelijke incidenten op te lossen. Hierbij wordt ook de hulp ingeschakeld van Eric Visser, de held uit het eerste deel, opnieuw vertolkt door acteerveteraan Huub Stapel. „Ik ga het straks niet drooghouden.”
5 u
www.telegraaf.nl
Tientallen kinderen in India verdronken bij hindoeïstisch ritueel 
In de Indiase deelstaat Bihar zijn ten minste 46 mensen verdronken tijdens een jaarlijkse hindoeïstische traditie. De meeste slachtoffers waren kinderen. Drie mensen zijn nog vermist, melden lokale media. De meeste kinderen verdronken tijdens het baden en bij onderdompelingen in rivieren en plassen. Dat er zoveel slachtoffers zijn komt waarschijnlijk door de zware regenval van de afgelopen tijd. Rivieren zijn daardoor dieper en wilder dan gebruikelijk. Hulpdiensten zijn nog op zoek naar overlevenden. Jaarlijks ritueel In Bihar viert de bevolking het jaarlijkse Jiviputrika Vrat-ritueel. Dat is een traditie waarbij vrouwen 24 uur lang vasten en gebeden verrichten voor het welzijn van hun kinderen. Tijdens die viering bewegen de vrouwen zich door het water met kinderen aan hun zijde. Dat doen ze om zichzelf te reinigen, waar traditiegetrouw een onderdompeling bij hoort. Vaker doden Er vallen vaker doden in India tijdens religieuze vieringen, meestal doordat mensen in de verdrukking komen. In juli stierven er op die manier ten minste 121 mensen bij een bijeenkomst in de buurt van New Delhi. Dat er zulke grootschalige verdrinkingen plaatsvinden is zeldzaam, meldt persbureau Reuters. De Indiase overheid biedt de families van de slachtoffers een compensatie van ongeveer 4000 euro aan.
5 u
nos.nl
Het is in andere landen zeker niet beter gesteld dan in Nederland
De Kamer buigt zich over het invoeren van een Constitutioneel Hof. Dat vereist een wijziging van de Grondwet. Die moet in twee ronden door de twee Kamers en heeft uiteindelijk twee derde meerderheid nodig. De Grondwetgever heeft daarmee bedoeld dat je goed kritisch moet zijn, vandaar wat overwegingen voor en tegen.
5 u
www.telegraaf.nl
Japanse man (88) vrijgesproken na tientallen jaren in dodencel
Hij was 47 jaar en 7 maanden in afwachting om geëxecuteerd te worden voor de moord op zijn baas, diens vrouw en hun twee kinderen. Maar nu is hij vrij. Iwao Hakamada (88) is door een Japanse rechtbank vrijgesproken nadat was vastgesteld dat het tegen hem gebruikte bewijsmateriaal nep was. Vandaag stonden zo'n 500 mensen in de rij voor een plek in de rechtszaal in Shizuoka om de uitspraak bij te wonen. Toen het vonnis werd uitgesproken, klonk er gejuich van sympathisanten die zich buiten de rechtbank hadden verzameld. Hakamada was zelf niet aanwezig. Tientallen jaren van gevangenschap, vaak in eenzame opsluiting en met de altijd aanwezige dreiging van executie, hebben een zware tol geëist van zijn geestelijke gezondheid. Toen tien jaar geleden een nieuw proces werd gestart, mocht hij dat proces afwachten buiten de gevangenismuren. Hij leefde sindsdien bij zijn zus Hideko, die nu 91 is. Zij vocht tientallen jaren om zijn naam te zuiveren en mocht nu dan eindelijk horen dat haar broer werd vrijgesproken. "Toen ik dat hoorde, was ik zo ontroerd en blij dat ik niet kon stoppen met huilen", vertelde ze aan verslaggevers. Hakamada, een voormalig professioneel bokser, werkte in 1966 in een miso-verwerkingsfabriek toen de lichamen van zijn werkgever, diens vrouw en twee kinderen uit hun huis werden gehaald dat in brand was gestoken. De vier gezinsleden waren doodgestoken en lokale autoriteiten zeiden dat Hakamada erachter zat. Hij zou na zijn daad 200.000 yen hebben meegenomen, oftewel ruim 1000 euro. Hakamada ontkende aanvankelijk schuld, maar later bekende hij toch. Volgens Hakamada was dat een gedwongen bekentenis. Hij zei dat hij was mishandeld en was onderworpen aan ondervragingen die tot twaalf uur per dag duurden. Desondanks leverde de bekentenis in 1968 een veroordeling op tot de doodstraf. Het decennialange juridische gevecht draaide uiteindelijk om kleding die een jaar na de arrestatie van Hakamada in een tank met miso (gefermenteerde sojabonenpasta) werd gevonden. Die kleren, waarop ook bloed zou zijn aangetroffen, werden gebruikt om Hakamada te kunnen veroordelen. De advocaten van Hakamada hebben jarenlang bestreden dat de kleren konden worden gelinkt aan hun cliënt. Ze zeiden dat aangetroffen DNA niet overeenkwam met dat van de oud-bokser. Ook voerden zijn advocaten de mogelijkheid op dat politie het bewijsmateriaal had gefabriceerd. Uiteindelijk ging de rechter mee met deze argumenten, waarop Hakamada een nieuw proces kon beginnen. Mogelijkheid op beroep Door de langdurige juridische procedures duurde het tot vorig jaar voordat het nieuwe proces daadwerkelijk begon en tot vanochtend voordat de rechtbank het vonnis uitsprak. Een belangrijk element waar zijn vrijspraak van afhing waren rode vlekken op de kleding die als bewijsmateriaal was opgevoerd. Doordat de vlekken rood bleven en niet donker waren geworden na langere tijd ondergedompeld te zijn geweest in sojabonenpasta, bleek ermee te zijn geknoeid. Met als gevolg de vrijspraak van Hakamada. Hiertegen is nog beroep mogelijk. De aanklagers hebben twee weken de tijd om dat aan te tekenen.
5 u
nos.nl
Halsema vindt verbod op gezichtsbedekking bij demonstraties ’overbodig’
Burgemeester Femke Halsema ziet niks in het verbod op gezichtsbedekkende kleding bij demonstraties, zoals een meerderheid in de Tweede Kamer wil. Het zou alleen maar tot ’meer en overbodig werk’ voor agenten leiden.
5 u
www.telegraaf.nl
Nu ook officieel: Liam Lawson vervangt ’gentleman’ Daniel Ricciardo per direct bij Racing Bulls
Formule 1-team Racing Bulls heeft de beslissing om Daniel Ricciardo te vervangen voor Liam Lawson nu ook officieel bekendgemaakt. De Nieuw-Zeelander maakt daardoor het seizoen af bij het zusterteam van Red Bull Racing.
6 u
www.telegraaf.nl
Rechtbank Hongkong veroordeelt voormalig hoofdredacteur voor opruiing
Een rechtbank in Hongkong heeft een voormalig hoofdredacteur van het Hongkongse nieuwsmedium Stand News veroordeeld tot 21 maanden gevangenisstraf. Hij is schuldig bevonden aan opruiing. Het is de eerste keer sinds Hongkong onder Chinees gezag kwam te staan dat een journalist voor opruiing de gevangenis in moet. Chung Pui-kuen (54) gaf samen met adjunct-hoofredacteur Patrick Lam (36) leiding aan Stand News. Ze zijn beiden schuldig bevonden aan opruiing omdat ze antiregeringsprotesten zouden hebben gesteund. Volgens de rechter deden de twee "geen eerlijk journalistiek werk" en kwamen ze ten tijde van de grootschalige prodemocratische protesten in 2019 in opstand tegen de overheid. Artikelen als bewijs Als bewijs werden elf artikelen aangewezen, waaronder interviews met prodemocratische activisten en oppositieleden. Volgens de rechter werd de nieuwssite gebruikt om de Chinese regering zwart te maken. Na aftrek van zijn voorlopige hechtenis moet Chung nog ongeveer tien maanden van zijn straf uitzitten. Lam hoeft vanwege ernstige gezondheidsproblemen niet de gevangenis in. Aanval op persvrijheid Bij de onderhandelingen over de terugkeer van Hongkong onder het gezag van Peking, 27 jaar geleden, werd afgesproken dat burgerrechten als vrijheid van godsdienst, persvrijheid, vrijheid van meningsuiting en vrijheid van vergadering zeker 50 jaar in stand zouden blijven. Stand News was een van de laatste onafhankelijke nieuwsmedia in Hongkong die het aandurfden om kritiek te uiten op de autoriteiten. Het medium had op sociale media 1,6 miljoen volgers. De nieuwssite besloot in 2021 om zichzelf op te heffen na een politie-inval en een reeks arrestaties. De twee journalisten werden vervolgd onder de omstreden nationale 'veiligheidswet' uit 2020. Die werd door Peking ingevoerd na massale protesten tegen de regering. Volgens de autoriteiten is die wet bedoeld om voor stabiliteit te zorgen; ze zeggen dat de onafhankelijkheid van de rechtspraak is gewaarborgd. In de praktijk wordt de wet gebruikt om mensen de mond te snoeren en daarmee de oppositie uit te schakelen, zien critici. Meerdere veroordelingen Sinds de laatste aanpassing van de veiligheidswet heeft de pro-Chinese regering meer mogelijkheden om tegenstanders van de regering hard te kunnen aanpakken. Vorige week veroordeelde een rechter in Hongkong twee mannen tot celstraffen van 10 en 14 maanden vanwege het dragen van een provocerend T-shirt. De veroordelingen zijn door journalistieke organisaties, de Europese Unie en de Verenigde Staten een aanval op de persvrijheid genoemd.
6 u
nos.nl
Het Geluid van Qmusic geraden: luisteraar ruim 44.000 euro rijker
Het Geluid van Qmusic is geraden: luisteraar Anniek wist donderdagmiddag na 417 foute antwoorden te achterhalen wat het gezochte geluidsfragment was en wint daarmee 44.200 euro.
6 u
www.telegraaf.nl
Faber wil dat provincies bij toerbeurt asielzoekers opvangen
Minister Faber van Asiel en Migratie wil dat provincies bij toerbeurt asielzoekers uit Ter Apel overnemen als het daar erg druk is. Na een overleg met vertegenwoordigers van onder meer gemeenten en provincies zei ze dat nu de provincie Groningen vaak "de eerste overloop" voor zijn rekening neemt, maar de minister wil dat ook andere provincies helpen. Volgens haar moet het idee nog wel worden uitgewerkt. Vertegenwoordigers van gemeenten en provincies hebben daar nog veel vragen over. Het aanmeldcentrum in Ter Apel zit geregeld vol en veel gemeenten klagen dat Faber niet genoeg doet om elders plekken te regelen. Faber zei daarover dat haar ministerie er geregeld contact over heeft met andere overheden. Maar ze benadrukte dat ze er ook hard aan werkt om de instroom van asielzoekers te beperken. De gemeenten wijzen er juist op dat vanwege de acute situatie in Ter Apel echt opvang nodig is. 'Probleem zit bij de instroom' Het kabinet is van de plan de spreidingswet, die bedoeld is om asielzoekers beter te verdelen over het land, in te trekken. Faber erkende dat die nog steeds geldt. "Je kan natuurlijk blijven spreiden, maar het probleem ligt bij de bron en dat is de instroom", voegde de minister eraan toe. Faber zei verder dat vluchtelingen die een verblijfsstatus hebben zo snel mogelijk van een asielzoekerscentrum naar een gemeente moeten worden overgeplaatst, maar ze wees er ook op dat in het hoofdlijnenakkoord is afgesproken dat statushouders geen voorrang meer gaan krijgen op andere woningzoekenden. Gemeenten: af en toe nodig dat kabinet belt Vicevoorzitter Boumans van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten zei dat het kabinet aan zet is bij de opvang en dat je dat niet aan gemeentebesturen kunt overlaten. Hij vulde aan dat het wel nodig is om af en toe te bellen, ook om een lokaal bestuurder een ruggensteuntje te geven. "Eric van der Burg deed dat en ik denk dat het goed is dat deze minister dat ook doet." Hij benadrukte ook dat de VNG gelooft in de effecten van de spreidingswet, met kleinschalige opvang, terwijl de minister juist inzet op grootschalig. "Op dat punt zijn we nog niet tot elkaar gekomen." Volgens de VNG-bestuurder gaat het kabinet er te veel van uit dat de beperking van de instroom direct effect heeft: "Wij betuigen dat dat niet zo zal zijn. Er zijn nog steeds vluchtelingen hier. Die vangen wij op in onze gemeenten." Provincies: overleg had eerder gekund De Drentse commissaris van de Koning Klijnsma, die ook sprak namens de andere commissarissen, liet zich op een soortgelijke manier uit: "We zullen de mensen die in Nederland zijn op een ordentelijke manier moeten opvangen. Je moet geen oude schoenen weggooien voor je nieuwe hebt." Ze wil concreet weten welke maatregelen er worden genomen en hoeveel geld daaraan vastzit: "Als je in de begroting kijkt, word je niet onmiddellijk vrolijk." En volgens haar had het overleg met het kabinet "misschien iets eerder gekund".
6 u
nos.nl
Crowdfunding voor kind (4) van doodgeschoten vrouw: 20.000 euro opgehaald
Om de 4-jarige zoon van de vrouw (38) die vorige week in Rijswijk werd doodgeschoten financieel te ondersteunen, is uitvaartonderneemster Rischma Madho een crowdfunding gestart. In ruim een dag tijd is er al meer dan 20.000 euro gedoneerd. De vrouw werd vrijdag voor de ogen van haar zoontje doodgeschoten. Dat gebeurde in het portiek van het appartementencomplex waar ze woonden. Een verdachte, een 57-jarige buurman, werd direct aangehouden door de politie. Het slachtoffer zou nog maar pas vanuit Suriname naar Nederland zijn verhuisd voor haar zangcarrière. Ze zong Hindoestaanse volksmuziek en maakte net als de uitvaartonderneemster deel uit van de Hindoestaanse gemeenschap. En daarin is het volgens Madho "gebruikelijk dat je elkaar helpt". Femicide Madho regelt de uitvaart van de vrouw belangeloos samen met haar vaste leveranciers. Ze heeft de nabestaanden gevraagd het geld dat de begrafenis normaal gesproken zou kosten ook in de spaarpot voor het kind te storten, meldt Omroep West. In de tekst bij de crowdfundingcampagne staat ze ook stil bij de moord op de vrouw. "Op een brute wijze is zij van haar leven beroofd, omdat ze 'nee' zei." Eerder zei een buurtbewoner al tegen Omroep West dat de verdachte en het slachtoffer "een haat-liefderelatie" met elkaar hadden. Ook burgemeester Huri Sahin van Rijswijk zei in een eerdere verklaring dat het om femicide ging. Het is niet de eerste keer dat een vrouw in Rijswijk slachtoffer werd van geweld. In de Zuid-Hollandse stad werden vorig jaar in juni en november ook al twee vrouwen gedood door hun partner.
6 u
nos.nl
Vaste ov-reizigers: 'Aansluitingen moeten beter, maar je kunt onderweg wel werken.'
Qua reistijd verliest het openbaar vervoer meer en meer terrein op de auto, zo werd vanochtend duidelijk uit een onderzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving. Vooral in landelijk gebied doe je er met de bus en trein steeds langer over. Volgens de onderzoekers is er de afgelopen jaren vooral ingezet op snelle verbindingen tussen steden, waardoor de fijnmazigheid in kleinere gemeenten achteruitgegaan is. Wij vroegen verschillende ov-reizigers naar hun reistijd. Wilma van Veen (67) reist iedere werkdag van Nieuwleusen naar haar werk in een sportkantine in Zwolle. "In principe ben ik al met pensioen maar ik kan niet thuiszitten." Van deur tot deur doet ze er met het ov ongeveer een uur en twintig minuten over. Met de auto zou dit, zonder files, veel korter zijn maar dat is geen optie voor Van Veen. "Vroeger heb ik wel auto gereden maar ik ben hartpatiënt en daarom mag het niet meer." Het ov is volgens haar de afgelopen jaren vooral in service en reizigerscommunicatie flink achteruitgegaan. "De bussen rijden lang niet altijd op tijd. Soms vertrekt de bus van 07:45 uur pas om 08:15 uur." Om ervoor te zorgen dat het ov aantrekkelijker wordt, zouden vooral de aansluitingen veel beter moeten, zegt Van Veen. "Dat je vanaf de ene bus meteen de andere kan pakken. Nu is dat vaak niet zo en sta je lang te wachten." Erik en Elsel van Vught staan in Meppel op de bus wachten. Op weg van hun woonplaats Borne naar Ruinerwold hebben ze er dan al een hele trip op zitten. "We hadden het nieuws over de lange reistijd in het ov al gelezen en dat klopt zeker. Zo zijn we nu al dik twee uur onderweg. We zouden ook liever met de auto zijn gegaan maar de versnellingsbak is stuk. Toevallig zijn we nu net op weg naar een garage om een andere tweedehandsauto te kopen." Op andere dagen reist Elsel naar haar werk in Nijverdal ook met de trein. "Daar doe ik zeker een uur over, dat heeft met de overstap in Almelo te maken. En dan duurt het nu nog langer door werkzaamheden. Met de auto is het de helft korter." "Ik reis wekelijks vanaf het Friese dorp Terkaple naar Den Haag", vertelt Roy Huijsmans. "Daar ben ik van deur tot deur ongeveer 4 uur mee bezig. Dat is wel lang - dan zit ik even - maar in de trein kan ik werken en in de auto niet." Ondanks de reistijd vind Huijsmans de verbinding best goed. "Vanaf Heerenveen zit ik tweeëneenhalf uur in de trein en ga ik aan de slag. Om mijn reis te versnellen fiets ik soms wel van Terkaple naar Joure, de overstap is hier lastig qua aansluiting. Achter elkaar pak ik eerst bus 91, dan de trein in Heerenveen en dan in Den Haag een tram. Met de auto zou ik wel sneller zijn, maar dan kan ik onderweg niet werken."
6 u
nos.nl
Zorgen bij Inspectie over EBI, houdt vinger aan pols bij zwaarbewaakte gevangenis
De Inspectie Justitie en Veiligheid heeft besloten een vinger aan de pols te houden bij de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught. Gisteren werd bekend dat gedetineerden mogelijk contact met elkaar konden hebben via de waterkanalen van de toiletten, en dat baart de Inspectie zorgen.
6 u
www.telegraaf.nl
De darmen zijn ons tweede brein: wat kunnen we het beste eten om deze twee organen gezond te houden?
Onze darmen worden vaak het tweede brein genoemd, omdat ze een groot eigen zenuwstelsel hebben. Maar hoe werkt dit precies en welk voedsel kunnen we het beste eten om deze twee organen gezond te houden? We bespreken het met Iris Sommer, hoogleraar psychiatrie aan het Universitair Medisch Centrum in Groningen en auteur van ’Voed je brein’ en ’De bacterie en de brein’
6 u
www.telegraaf.nl
OM eist taakstraf tegen agent die met wapenstok sloeg: ’Ik zag niet waar ik hem raakte, ik zag alles vierdubbel’
Hij kreeg een harde klap tegen het achterhoofd en dacht even dat hij knock-out ging. Maar hij stond nog. Agent Mirza C. vreesde dat hij „echt gestrekt zou gaan” als er een tweede klap en misschien nog erger zou volgen, dus hij haalde met zijn wapenstok uit naar zijn belager. „Ik zag niet waar ik hem raakte, ik zag alles vierdubbel.”
6 u
www.telegraaf.nl
Cocaïne in Duitse supermarkten door fout bij drugsmokkel
In meerdere Duitse supermarkten zijn kilo's cocaïne aangetroffen in dozen met bananen. Medewerkers ontdekten de drugs en schakelden de politie in. Dat leidde tot een totale vondst van 95 kilo, verspreid over elf verschillende filialen van Aldi. De drugs komen volgens de Duitse politie uit Zuid-Amerika en zouden een straatwaarde hebben van 7 miljoen euro. Ze kwamen aan in de haven van Antwerpen en belandden vervolgens in het centrale magazijn van de supermarktketen in Duitsland. Van daaruit werden de bananendozen verspreid over de winkels. De politie spreekt van "een grote fout" van de smokkelaars. In de haven moet er iets misgegaan zijn met het ophalen van de drugs. Het was niet de bedoeling dat de lading drugs bij Aldi zou terechtkomen, zegt de politie. Een onderzoek naar de afzender loopt. Vaker gebeurd Zo'n fout is het afgelopen jaar vaker gemaakt. Zo werd eerder deze maand een soortgelijke vondst gedaan in vier Franse supermarkten. Dat ging om grofweg 50 kilo cocaïne. Ook in mei werden in een Frans magazijn honderden kilo's coke gevonden in de fruitvoorraad. Het is niet ongebruikelijk dat drugs verborgen zitten in legale zendingen. Dat de zending specifiek in deze supermarkten terechtkomt, roept bij de politie vragen op over de controlemaatregelen in de Antwerpse haven en over het distributieproces van het bedrijf. Aldi heeft nog niet gereageerd op de vondst van de drugs.
6 u
nos.nl
Honderden kajakkers in de problemen op Belgische rivier Lesse: ’Dit heb ik nog nooit gezien’
Honderden kajakkers zijn in de problemen gekomen op de Belgische rivier de Lesse. De hulpdiensten zijn volgens lokale media massaal ter plaatse. De watersportactiviteit in de Ardennen is razend populair bij Nederlandse particulieren en scholen.
7 u
www.telegraaf.nl
Ruim 100 bedrijven ondertekenen AI-pact, maar Apple, Meta en X ontbreken
Ruim honderd bedrijven hebben het Europese AI-pact ondertekend. Grote techbedrijven zoals Google, OpenAI, Amazon en Microsoft hebben hun handtekening gezet, net als KPN en Booking.com uit Nederland. Grote afwezigen zijn Apple, TikTok, X en Meta, bekend van Facebook en Instagram. Ook Mistral, een Frans AI-bedrijf, heeft vooralsnog niet getekend. Meta laat weten op een later moment wellicht het pact alsnog te ondertekenen. Apple, TikTok en X geven vooralsnog geen reactie. Vorige maand trad de Europese AI Act in werking, een set regels en wetten op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI). De komende jaren worden de regels gefaseerd ingevoerd. Met het ondertekenen van het pact committeren bedrijven zich daaraan. Ook worden de bedrijven geacht mee te doen aan het ethische debat als er zich nieuwe, gevoelige situaties voordoen als gevolg van AI. Gedeeld belang "Ze committeren zich vrijwillig aan een aantal eisen vanuit de wetgeving die deels nog moet ingaan", zegt Mona de Boer, die als expert op het gebied van verantwoordelijk gebruik van kunstmatige intelligentie is verbonden aan accountantskantoor PwC. "Het pact moet 'best practices' stimuleren." Zowel de EU als de bedrijven hebben belang bij dit pact, denkt de Boer. "Enerzijds hoopt de EU innovatie te stimuleren en zo aantrekkelijk te worden voor bedrijven die met AI bezig zijn. Anderzijds willen de bedrijven niet de boot missen en in de EU aan de slag kunnen. Als je toch weet dat je moet voldoen aan deze vereisten, kun je er ervaring mee opdoen." Risico's Met de nieuwe regels moeten de maatschappelijke risico's van AI zo veel mogelijk beperkt worden. "Alle AI-systemen nemen een bepaald risico met zich mee," legt De Boer uit. "Nu zullen bedrijven transparant moeten maken welke systemen ze gebruiken en welke risico's dat met zich meebrengt." Het grootste risico is ongewenste profilering, denkt De Boer. "Dat gaat dan om het gebruiken van een grote hoeveelheid gegevens om vervolgens voorspellingen te doen over het gedrag van mensen, die negatief voor hen uitpakken." In februari 2025 treedt een nieuw deel van de wetgeving in werking. Het wordt dan onder meer verboden voor opsporingsdiensten om AI te gebruiken om te voorspellen of iemand een misstap zal begaan of dat heeft gedaan. Tekort zorg AI biedt ook kansen om het tekort aan personeel op te vangen. Zo verwacht het Nederlandse kabinet veel van de toepassing van kunstmatige intelligentie in de zorg. De vraag is hoeveel risico we bereid zijn te nemen om krapte op de arbeidsmarkt tegen te gaan met AI. Ook De Boer verwacht ethische dilemma's hieromtrent. "Je ziet nu dat patiënten vaker op afstand gemonitord worden. Dan kan het zijn dat data worden gebruikt om tijdig in te grijpen, bijvoorbeeld door aan te geven dat er medicatie nodig is. Als zo'n systeem niet helemaal stabiel en betrouwbaar, is dat een groot risico."
7 u
nos.nl